Sintine pompalarının çeşitleri ve boyutları konusunda bilgi verebilir misiniz? Tankut Aydeniz
Burak Algon cevaplıyor: Konuya elektrikli dalgıç sintine pompaları ile başlayalım…
Bunlar günümüzde en yaygın kullanılan pompalardır. Adından da anlaşılacağı gibi su geçirmez elektrikli bir motor ve sert plastikten bir pervanesi vardır. Suyu çekemez sadece itebilirler, bu nedenle sintinenin en alt bölümüne takılırlar. Genelde otomatik açma kapama şamandıraları ile birlikte kullanılırlar. Sintine otomatiği, suyun varlığını tespit eder ve pompayı çalıştırır. Su seviyesi daha önce belirlenen seviyeye indiği zaman durdurur. Otomatik açma kapama mekanizması bozulduğunda ya da önceden belirlenmiş seviyenin altında kalan suyu da atmak istediğinizde kullanabileceğiniz bir düğme de mevcuttur. Basit ve güvenilir olan bu pompaların farklı kapasitelerde çeşitleri vardır. Kuru bölgede bile bir süre çalışmaya dayanırlar ve pervaneye çeşitli objelerin takılmasını engelleyecek süzgeçleri bulunur. Karşınıza bazı
problemler çıkabilir: Özellikle pompa ve şamandıra, sintinenin çok derinlerinde ise temizlenmesi zor olabilir. Şamandıralar içlerindeki bir top ya da civa kapsülü aracılığıyla su seviyesi yükseldiğinde devreyi kapatarak pompayı harekete geçirir. Bunlar zaman içinde güvenilmez hale gelebilirler, alternatif çeşitleri geliştirilmiştir.
Elektrikli dalgıç tipi sintine pompasının montajında suyun sifon yapıp denizden tekneye dolmasını önlemek için: Pompa çıkış ağzının, karinada, her seyir şartında deniz seviyesinden en az 15 santimetre yukarıda olması ve çıkış hortumunun pompa ile çıkış flanşı arasında yukarıya doğru bir deve boynu yapması sağlanmalıdır. Pompanın teknede kimse yokken de gerektiğinde devreye girmesini sağlamak için, pompanın ana akü şalterinden bağımsız olarak elektrik sistemine bağlanması daha doğru olur. Kendinden emişli elektrikli pompalar ise suyu emer, o yüzden sintineden bağımsız bir yere monte edilebilirler. Randımanları kısıtlıdır, küçük birikintileri boşaltma dışında genellikle seyrek olarak ufak teknelerde kullanılırlar.
Ana makine tahrikli sintine pompalarına gelince… Bunlar ana makinenin yanına monte edilirler. Krank milinin ucundaki
kasnaktan güç alan bir kayış, hareketi genelde pompa milinin ucundaki mekanik ya da elektromanyetik bir kavrama mekanizmasına aktarır. Çok yüksek kapasiteli ve yüksek basınç sağlayan pompalardır ve genelde orta ile büyük boy teknelerde bulunurlar. Kendinden emiş özellikleri vardır, o yüzden de sintineye inen bir emiş hortumları bulunur. Hortumun ucunda, pompanın yabancı madde çekmesini önleyen bir süzgeç bulunur. Eklenecek iki adet Y valf yardımıyla gereğinde yangın söndürme pompası olarak da kullanılabilir. Güçlü, güvenilir ve uzun ömürlüdür. Sadece motor çalıştığında çalıştıkları için yedek sisteme ihtiyaç duyarlar. Lastik impellerli (pervaneli)
olduklarından içlerinden geçen sıvı, impelleri yağlar ve soğutur. Kuru çalışmaya dayanamazlar. Bu bakımdan dikkatli kullanılmaları, teknede muhakkak yedek bir impeller bulundurulması şarttır. Bir de manuel sintine pompaları var tabii. Bunlar su seviyesinin üzerinde kalacak şekilde monte edilirler, bir kol yardımıyla çalıştırılan plastik bir diyaframları vardır. Emme valfi suyun emilmesini ve pompa iç gövdesine dolmasını sağlar. Kol hareketi, aksi yöne gerçekleşince, emme valfi kapanır, açılan çıkış valfinden su dışarı atılır. Ucunda bir süzgeç bulunan ve sintinenin dibine kadar inen bir hortuma ihtiyaç duyarlar. Ucuz, basit ve güvenilir olan bu pompalar motordan ve elektrikten bağımsız iyi bir yedek sistem olurlar. Aynı zamanda su çıkışları büyük elektrik pompaları kadardır, çok güçlü pompalardır ama tabii ki onları kullanacak bu işe alışkın, güçlü biri gereklidir.
Hangi boyutta bir pompaya ihtiyacınız var?
Sintine pompalarının boyutu ve sayısı konusunda herhangi bir kural yoktur. Mantıken tekneniz ne kadar büyükse o kadar büyük bir pompaya ihtiyacınız vardır. Ancak bazıları bunun tam tersini yani küçük teknelerin daha küçük iç hacmi olduğu için daha kolay suyla dolacağını ve dolayısıyla daha büyük bir pompaya ihtiyaç duyulacağını savunurlar. Pratikte her su geçirmez bölme için bir pompaya ihtiyaç vardır. Yani spor bir tekne kıçta, kıça yakın bir pompa ve buna ek olarak burun tarafında da bir pompa bulundurmalıdır. Örneğin; 35 feet bir gezinti teknesi genelde üç ana su geçirmez bölmeye sahiptir yani üç pompaya ihtiyaç duyulabilir. Saatte minimum 4.000 litre, hatta makine dairesi için bunun iki katı su alma potansiyeli hesaplanmalıdır. Buna ek olarak bir de manuel pompa bulundurulmalıdır. Uzun seyirler için motor tahrikli bir pompa gerektiğinde paha biçilmez bir yedek olabilir.