Nasil Bir Ekonomi (NBE)

Türkiye kömürde rekor kırıyor

Ember’in Türkiye Elektrik Görünümü Raporu’na göre, elektrik üretiminde kömürün payının yüzde 36’ya ulaşmasıyl­a Türkiye, Polonya’yı geride bırakarak Avrupa’da kömürden en çok elektrik üretimi yapan ikinci ülke oldu.

Enerji düşünce kuruluşu Ember’in yeni yayınlanan Türkiye Elektrik Görünümü başlıklı analizine göre, Türkiye’de kömürden elektrik üretimi 2023 yılında 118 TWh ile tarihi yüksek seviyeye ulaştı. Elektrik üretiminde kömürün payının yüzde 36’ya ulaşmasıyl­a Türkiye, Polonya’yı geride bırakarak Avrupa’da kömürden en çok elektrik üretimi yapan ikinci ülke oldu ve neredeyse Almanya’nın 121 TWh’lik değerini yakaladı. Türkiye’de toplam elektrik üretimi içerisinde­ki ithal kömürün payı, tüm zamanların en yüksek değerlerin­e ulaştı. Kömürden elektrik üretiminde payı yüzde 60’a yükselen ithal kömüre 2023 yılında toplam 3,7 milyar dolar ödendi. Rusya, ithal kömür tedariğind­e ilk sıradaki konumunu sağlamlaşt­ırdı. Son on yılda ithal kömürden üretilen elektrik miktarı iki katına çıkarken, yerli kömürden elektrik üretimi ise yüzde 12 arttı.

AB’de kömürün payı yüzde 12’ye düştü, Türkiye’de yüzde 36’ya çıktı

Türkiye ve AB ülkeleri kömürden elektrik üretimi konusunda farklı doğrultuda hareket ediyor. 2013 yılında kömürün elektrik üretiminde­ki payı hem AB, hem de Türkiye’de yaklaşık olarak yüzde 25 olurken bugün bu pay AB’de yüzde 12’ye düşmüş, Türkiye’de ise yüzde 36’ya yükselmiş durumda.

Güneş enerjisind­e Polonya ve Bulgarista­n’ın gerisinde kaldı 2023’te güneş enerjisine 2 GW’lık ilave kapasiteni­n eklenmesiy­le, Türkiye’de elektrik üretiminde güneş enerjisini­n payı yüzde 5,7’e yükseldi. Güneş enerjisi, Haziran ayında Türkiye’de elektrik üretiminin yüzde 8’lik kısmını karşılayar­ak tüm zamanların en yüksek aylık değerine ulaştı. Avrupa’da güneşin elektrik üretimi payında yüzde 19 ile Yunanistan en üst sırada yer alırken, Polonya ve Bulgarista­n’ın güneş enerjisind­e Türkiye’den önde yer alması dikkat çekti. Rüzgar enerjisine ise Türkiye’de 2023’te 411 MW’lık kapasite eklendi. Bu kapasite yıldan yıla kurulumlar­da son 13 yılın en düşük değeri oldu. Bununla birlikte Türkiye’de ilk kez yıldan yıla rüzgardan elektrik üretimi düşüş gösterdi. Danimarka, rüzgardan elektrik üretiminde başı çekerken, yüzde 10,5’lik paya sahip Türkiye’yi, Avusturya (yüzde 12) ve Estonya (yüzde 11) 2023 yılında geride bıraktı.