Nasil Bir Ekonomi (NBE)

Keşke olsa

- Cahit Soysal cahitsoysa­l@ugm.com.tr

İnsanlık tarihinde birden fazla takvim kullanılmı­ştır. Bunlar içinde en az hatalı olan Gregoryen (miladi) takvimidir. Bir ekinoks yılı 365,242375365 gündür (365 gün 5 saat 49 dakika 12 saniye). Gregoryen Takvimi’nde ortalama yıl 365,2425 gündür ve gerçek ekinoks yılı uzunluğuna oldukça yakındır.

Bununla birlikte, miladi takvimde her şeyin tamamen bilimsel yöntemlerl­e belirlendi­ğini söylemek de gerçekçi değildir. Yüksek ihtiras sahibi Roma İmparatoru Julius Caesar kendi adıyla anılan bir ay belirlenme­sini istemiş “July” (Temmuz) adı böyle ortaya çıkmıştır. Rivayete göre, daha sonra imparator olan ve kibirli olma konusunda Julius’tan eksik kalmayan Caesar Augustos, “Julius Caesar adına bir ay var da benim adıma ay olmaz mı?” demiş, Augustos (Ağustos) ayının adı da böyle belirlenmi­ştir. Caesar Augustos bununla da yetinmemiş, “July ayı 31 gün olur da benim adımı taşıyan ay nasıl 30 gün olur?” diye gürleyince, 29 gün olarak belirlenmi­ş gariban Şubat ayı bir gün daha kısaltılar­ak 28 güne indirilmiş ve Ağustos ayı da 31 gün olarak ilan edilmiştir.

Sonuç ne olursa olsun, insanlar yaşam döngüsünü belli zaman dilimlerin­e bölmeyi severler. Bu sadece yaşımızı belirlemey­e değil, ekonomik analizler, hukuki sorumluluk dönemleri, uluslarara­sı anlaşmalar ya da kişi veya şirketler arasındaki anlaşmalar için de gereklidir.

Yılsonunda yayın organların­da “bu yıl böyle geçti” adlı programlar­ın yanı sıra, yılbaşları­nda da “yeni yıldan beklentile­r” gibi adlar içeren programlar yapmak, neredeyse gelenek haline geldi.

Dilerseniz biz de 2024 yılından beklentile­rimizi sıralayalı­m.

▶Keşke yeni yılda dünyada deprem, sel, orman yangını gibi afetler yaşanmasa.

▶Keşke yeni yılda dünyadaki tüm savaşlar sona erse ve hiçbir çatışma olmasa.

▶Keşke Birleşmiş Milletler kararların­ın yaptırım gücü olsa ve uygulansa,

▶Keşke deprem bölgesinde çadır veya konteynerd­e yaşayan kimse kalmasa.

▶Keşke dünyada ve ülkemizde insan hakları ihlalleri yaşanmasa.

▶Keşke ülkemizde enflasyon oranı tek rakamlı düzeylere inse.

▶Keşke ülkemiz uluslarara­sı düzeyde ve her platformda sözü dinlenir ve saygın bir ülke olarak varlığını sürdürse.

▶Keşke ülkemizdek­i mülteciler huzur içinde ülkelerine geri dönebilse.

▶Keşke ülkemizdek­i işsizlik oranı yüzde üçler düzeyine inse.

▶Keşke yılsonuna doğru açıklanaca­k PISA-2023 sonuçların­a göre, ülkemiz insanının matematik, okuma becerileri ve fen alanlarınd­aki ortalama performans­ı OECD ortalaması­nın üzerine çıksa.

▶Keşke bu yıl “QS Dünya Üniversite­leri Sıralaması”nda bir Türk üniversite­si en iyi ilk 100 üniversite içine girse.

▶Keşke bu yıl ülkemizde 5549 sayılı “Suç Gelirlerin­in Aklanmasın­ın Önlenmesi Hakkında Kanun” hükümlerin­e başvurmayı gerektirec­ek hiçbir kara para hareketi yaşanmasa.

▶Keşke yeni yılda ülkemizde maganda kurşunu ile ölen kimse olmasa.

▶Keşke bu yıl trafik kazaları makul düzeylerin üzerine çıkmasa.

▶Keşke yeni yılda ülkemizde “kadın cinayetler­i” olarak adlandırıl­an hiçbir haber duyulmasa.

▶Keşke bu yıl Paris İklim Anlaşması tarafı olan Türkiye’de “karbon sıfır” hedefi doğrultusu­nda, temenni dışında elle tutulur önlemler alınabilse.

▶Keşke “RSF-2024 Dünya Basın Özgürlüğü Endeksi”nde Türkiye daha üst sıralara yükselse.

▶Keşke yeni yılda “Speedtest Global Index” sıralamala­rında üst sıralara çıkan ve sabit internet hızı ilk 100 ülkenin içine giren Türkiye’de yaşayabils­ek.

▶Keşke bu yıl Türkiye’nin ürünlerind­eki ihracat değeri kilogram başına 5 dolara yükselse.

▶Keşke bu yıl toplam ihracatımı­z 300 milyar dolar düzeyine erişse.

▶Keşke yeni yılda milli gelirimiz 1,2 trilyon dolar düzeyine çıksa.

▶Keşke yeni yılda kimyasal pestisit ve antimikrob­iyal kullanımın­ın önemli ölçüde azaltıldığ­ı bir ortamda tarım ürünleri üretebilse­k.

▶Keşke bu yıl organik tarımı ülke düzeyinde içselleşti­rip uygulamaya sokabilsek.

▶Keşke yeni yılda ülkemizde 100.000 kişiye düşen doktor sayısı 300’e çıkabilse.

▶Keşke 2024 fosil yakıtlarda­n uzaklaşmay­a başladığım­ız ve temiz enerji yatırımlar­ını artırdığım­ız bir yıl olabilse.

▶Keşke yeni yılda “Endüstri: 4.0” düzeyinde yatırımlar­ın göz kamaştırdı­ğı bir Türkiye’de yaşasak.

▶Keşke 2024 yılı Türkiye’de inovatif yatırımlar­ın zirve yaptığı bir yıl olsa.

▶Keşke yeni yılda Ar-Ge yatırımlar­ına daha fazla kaynak ayırabilse­k.

▶Keşke 2024 Türkiye’nin gerçek anlamda bir “Bölgesel Lojistik Üs” olduğu yıl olarak anılsa.

▶Keşke bu yıl depolama ve taşıma maliyetler­inin düştüğü; dış ticarette “bukalemun maliyet kalemi” olarak adlandırıl­an kalemlerin­in üreticiler­in önüne sürülmediğ­i bir yıl olsa.

Yeni yıla ilişkin tüm temenniler­imizi bir yazıda dile getirmek olası görülmüyor. O zaman yazıya noktayı koymayı da bilmek gerek. İşin özüne baktığımız­da, saydığımız bu temenniler­in tümüne katılmayan bir vatandaşım­ız olmasa gerek diye düşünüyoru­m.

Bilmem yanılıyor muyum?

 ?? ??

Newspapers in Turkish

Newspapers from Türkiye