Heraldo de Aragón

Por si as moscas!

- José María Satué L’autor ye miembro de l’Estudio de Filología Aragonesa

Emplegamos a expresión ‘por si as moscas’ como sinonimo de ‘por si alcaso’, una traza d’aprevenir as consecuenc­ias que nos pueden pasar dimpués d’haber feito una acción –u deixar de fer-la–, con a fin de minguar os efectos negativos. La manellamos muito de forma coloquial pa alvertir a toz de que se va a fer cualsiquie­r cosa y que siamos preparaus pa lo que pueda pasar. Con unos eixemplos de seguro que queda mes aclareixiu: «Voi a portar o batiauguas –paraguas– por si as moscas», en lugar de «voi a portar o batiauguas por si pleve»; «yo que tu no iría, por si as moscas», en vez de «yo que tu no iría, por si alcaso». Anque tamién la femos servir pa sinyalar os efectos perchudici­als, a tana que nos pueden fer as moscas a nusatros mesmos, cuan empecipian a revolotiar por a cara, as orellas, as mans…, a posar-se por toz os laus, hasta fizar-nos si tienen fambre, prevocando-nos picors, especialme­nt en a santmigala­da, con as primeras friors. Tamién tienen a costumbre de foroniar por os alimentos, cuan los deixamos dencima d’una mesa u aparador, especialme­nt en que ixoloran a carne u o pescau fresco. Por ixo dende siempre s’ha mirau de tapar os alimentos -crudos u cocinaus-, pos sabemos que as moscas apareixen deseguida y en que se posan sobre éls, ‘deixan bayo’, los ichan a perder! Isto se teneba por costumbre, pasaba de pais ta fillos. No se veye una mosca en to’l día, pero en que i hai una bandeixa de fruita a vistas, deseguida en amaneixe una foroniando. Agora tenemos as neveras electricas, pero dinantes as duenyas se las teneban que incheniar pa conservar os alimentos, alzando-los en as bodegas –as fresqueras tradiciona­ls-, en unas carneretas artisanals, tancadas con mallas metalicas tupidas, pa que no dentrasen os insectos ni a ratilla.

Newspapers in Spanish

Newspapers from Spain