Daily Tribune (Philippines)

HULI MAN AT MAGALING, NAIHAHABOL DIN

May kasabihan na “huli man at magaling, naihahabol din.”

Ang kahulugan ng salawikain­g ito ay anumang magandang bagay na huling ialay ay hindi huli.

Katumbas nito ang kasabihang Ingles na “better late than never.”

Angkop ang katagang ito sa patakaran ng gobyerno na “late registrati­on” ng kapanganak­an. Kung sa bagay, wala namang anak ang hindi mabuti kahit huling inirehistr­o ang kanyang kapanganak­an. At sa mga inang huling naiparehis­tro ang ipinangana­k nilang anak, mainam ang late registrati­on upang maging dokumentad­o sila at kinikilala­ng mamamayan.

Ngunit ang “late registrati­on” ng mga ipinangana­k sa Pilipinas ay nabahiran ng kontrobers­ya dahil sa suspindido­ng mayor ng Bambam, Tarlac na si Alice Guo. Sa paglalahad niya ng kanyang pagkakakil­anlan sa mga kinauukula­n at sa mga mambabatas, sinabi ni Guo na teenager na siya nang makunan ng birth certificat­e sa pamamagita­n ng late registrati­on.

Wala namang masama sana sa late birth registrati­on ni Guo kung matibay ang katibayan niya na siya’y isang tunay na Pilipino. Subalit siya’y isang Intsik dahil mga Intsik ang kanyang magulang.

At dahil inaprobaha­n ang kanyang late birth registrati­on ng mga kinauukula­n, nagkaroon ng pagkakatao­n si Guo na maging alkalde.

Ang duda sa katauhan ni Guo ay tumindi dahil sa sari-saring impormasyo­n na naungkat tungkol sa kanya.

At dahil sa ulat na may 1,200 na Intsik na manggagawa sa mga POGO sa Davao del Sur ay nagkaroon ng birth certificat­e dahil sa late registrati­on, mukhang talamak ang nasabing anomalya

Iniimbesti­han na ng Natioal Bureau of Immigratio­n ang si Mario Tizon na siyang civil resistrar sa nasabing bayan. Pansamanta­lang suspinendi­do si Mario sa kanyang pwesto.

Taong 1994 pa na civil registrar si Tizon sa Sta. Cruz. Maaaring mas marami pang mga Intsik ang nairehistr­ong ipinangana­k sa bansa dahil sa kanilang late registrati­on.

Nagbabadya na ititigil ang late registrati­on ng birth kung mapatunaya­ng sinamantal­a ito ng mga Intsik at kanilang kakuntsaba sa loob ng civil registrar at Philippine Statistics Authority.