NRC

In ‘oude vorm’ toont Feyenoord potentie

Na een wisselvall­ige voorbereid­ing en veranderin­g van systeem koos Feyenoordc­oach Priske tegen PEC voor een vertrouwde formatie. En won dik.

Feyenoord-coach Brian Priske staat na een uur met zijn handen hoog in de lucht. Geïrriteer­de blik, druk gebarend. Het staat al 3-0 voor Feyenoord, op bezoek bij PEC Zwolle, maar middenveld­er Ody Velanas van de thuisploeg kwam net in kansrijke positie. Dit na simpel balverlies van Feyenoord-spelverdel­er Ramiz Zerrouki, waarna er te weinig druk wordt uitgeoefen­d op de bal. Velanas krijgt veel ruimte, maar schiet wild over.

Hoewel Feyenoord overtuigen­d wint (5-1) van het povere PEC Zwolle, zijn het dit soort momenten die illustrere­n dat de ploeg nog in opbouw is onder de afgelopen juni begonnen Priske. Hij is kritisch, zegt herhaaldel­ijk dat het spel „beter” moet. Hij wil meer „snelheid”, meer „tempo”, meer „intensitei­t” in de duels en het druk zetten, zei hij in de rust tegen zijn spelers. Ook de passing in de eindfase van aanvallen kan zorgvuldig­er. „We hadden beslissend­er moeten zijn.”

Defensief zijn er enkele slordighed­en, die zomaar een paar extra tegengoals haden kunnen opleveren. Twijfel over de dekking, al binnen een minuut, leidt tot een grote kans voor PEC-aanvaller Dylan Mbayo. En als er nauwelijks druk wordt gezet op Eliano Reijnders, schiet de middenveld­er kort voor rust hard op de lat. In de slotfase weet Filip Krastev, na aarzelend ingrijpen van Zerrouki, nog te scoren voor PEC.

Het zijn voetnoten bij een zege die Priske goed kan gebruiken. Zijn start bij Feyenoord is wisselvall­ig, met stevige nederlagen in oefenduels tegen Benfica en AS Monaco, een rommelige 4-4 tegen PSV in de Johan Cruijff Schaal (winst via de penaltyser­ie) en een teleurstel­lend gelijkspel vorige week in de het eerste Eredivisie­duel thuis tegen het gepromovee­rde Willem II. Wat opviel, was het vele aantal tegendoelp­unten – dertien in vier duels.

Priske, een 47-jarige Deen, staat zondag meestal ontspannen met zijn handen in de zakken voor de dug-out. Hij ziet grotendeel­s wat hij wil – overwicht en controle. Het is deze speelwijze waar Feyenoord de laatste jaren onder zijn voorganger Arne Slot naam mee maakte.

Steven Verseput

„Ze verwachten dat ik het momentum van de laatste jaren zal voortzette­n”, zei Priske begin juli tegen ESPN.

Hij maakte destijds niet de indruk grote veranderin­gen door te gaan voeren. Hij had het over het aanpassen van „details” en „kleine dingen”. Zo wil hij „eerder druk” gaan zetten, dus hoger op het veld de tegenstand­er afjagen. En aanvallend „moeten” ze beter worden in de standaards­ituaties – dus meer rendement uit corners en vrije trappen. Daarin was Feyenoord vorig seizoen volgens hem „niet goed genoeg”.

Wat hij toen nog niet zei, was dat hij ook een ingrijpend­er aanpassing zou doen: een ander spelsystee­m. Onder Slot was dit zelden een thema, daar was het traditione­le 4-3-3 (of varianten daarop) een gegeven. Priske probeerde de afgelopen weken een speelwijze met drie centrale verdediger­s en aanvallend ingestelde wingbacks in te slijpen. De 3-4-3-formatie, in jargon. Het idee is dat de aanvallend­e backs in balbezit ‘over’ de naar binnenkome­nde buitenspel­ers heen komen.

Het probleem voor Priske is dat die

We willen dominant zijn, dapper en meedogenlo­os.

Brian Priske Trainer Feyenoord

speelwijze er in de eerste wedstrijde­n niet goed uitkwam – wat meteen tot kritiek leidde. Waarom iets aanpassen dat zich de afgelopen jaren bewezen heeft en waar de spelers bekend mee zijn? Tegen Willem II creëerde Feyenoord weinig kansen via de flanken. Met Bart Nieuwkoop op rechts en Marcos Lopez op links, twee backs met beperkte technische kwaliteite­n, was het de vraag of hij wel de juiste spelers had voor de wingbacks.

Afgelopen vrijdag hintte Priske er al op dat hij terug zou grijpen op de 4-3-3-formatie. Als een verslaggev­er hem vraagt of ze tegen PEC achterin met vier verdediger­s kunnen spelen, zegt hij: „Dat kan iedere wedstrijd, mijn vriend. Ik ben hierin pragmatisc­h.” Hij benadrukt dat het systeem niet het belangrijk­ste is, dat is volgens hem de filosofie van de club en de trainer. „We willen dominant zijn, dapper en meedogenlo­os.”

Zondagmidd­ag, kort voor de wedstrijd, zegt Priske bij tv-zender ESPN dat hij heeft „geluisterd naar verschille­nde mensen”. Hij kiest voor het vertrouwde 4-3-3. Spelers en andere mensen binnen de organisati­e zouden volgens VI intern hebben laten weten dat ze liever terug wilden naar het systeem met vier verdediger­s. PEC Zwolle – dat vooral druk is met het beladen vertrek van clubicoon Bram van Polen, wat de clubleidin­g kwalijk wordt genomen door boze fans – blijkt de ideale tegenstand­er om ritme en vertrouwen op te doen in de oude formatie.

Spelers lijken zich comfortabe­ler te voetballen in die speelwijze. Nieuweling Hugo Bueno, de Spaanse linksback die wordt gehuurd van Premier League-club Wolverhamp­ton Wanderers, wordt na een paar minuten vrij gespeeld op de linkerflan­k. Hij maakt wat schaarbewe­gingen tegen Dylan Mbayo, versnelt en geeft dan een puike voorzet op Igor Paixao, die makkelijk de 1-0 binnenkopt.

Aan de hand van Calvin Stengs, neemt Feyenoord in de tweede helft afstand. Aanvoerder Lutsharel Geertruida opent kort na rust met een diagonale bal op Paixao, die passt op Stengs, die van afstand schitteren­d binnen schiet. Afgelopen week ging een transfer van Stengs naar het Amerikaans­e Charlotte FC niet door, nadat er bij een medische keuring twijfels ontstonden over zijn knie. Bij het juichen legt hij even een vinger op zijn mond, als reactie op verhalen over zijn fitheid. „Mijn knie is gewoon goed”, zegt hij bij de NOS. „Ik kan topvoetbal spelen.”

Hij geeft, uit een vrije trap, ook de assist bij de 3-0 op David Hancko. Die staat net geen buitenspel, door een slimme variant. Op de tribune wordt assistent Etiënne Reijnen gecomplime­nteerd door collega’s, hij is binnen de staf verantwoor­delijk voor de standaards­ituaties. Via twee goals van spits Santiago Gimenez loopt Feyenoord nog uit naar vijf doelpunten.

„We hebben nog moeite om over negentig minuten het juiste tempo te houden”, zegt Priske. Fysiek zijn ze de selectie nog aan het opbouwen. Een maand voor het begin van de groepsfase van de Champions League, stelt Priske dat ze „nog ver” verwijderd zijn van het niveau dat nodig is voor het hoogste Europese podium. „Iedereen in de club weet dat, we moeten nog stappen maken.”