Hoe ‘Operatie Kokosnoot’ Harris te hulp schiet
Anders dan Biden lijkt Harris beter in staat om jongeren te bereiken via sociale media. Een grappig filmpje waar ze zelf hard om lacht, trekt veel aandacht.
De doorbraak van de kokosnoot in de Amerikaanse verkiezingscampagne zat er al even aan te komen. Maar zondag was het dan echt zover.
Kort na de bekendmaking van president Biden dat hij afziet van zijn kandidatuur voor een tweede termijn, zwol op sociale media een golf berichten, plaatjes, filmpjes en grappen aan met het woord ‘coconut tree’, of de afbeelding van een kokospalm of kokosnoot. En het ging allemaal óók over Kamala Harris – en over haar uitspraak: „Denk je dat je net uit een kokosboom bent gevallen?”
Geen wonder dat op Google het aantal vragen wat hier in hemelsnaam mee werd bedoeld, snel omhoog schoot. Harris bracht de boom ter sprake in het voorjaar van 2023 tijdens een praatje over beter onderwijs en economische kansen voor hispanics.
Daarin legde ze uit dat omgeving een belangrijke rol speelt in wie iemand is. „Je bestaat in een context.” Of zoals haar moeder pleegde te zeggen: denk je dat je net uit een kokosboom bent gevallen? Meteen na de anekdote barst Harris uit in een wat onhandige, schelle lach.
Rampzalig verkiezingsdebat
Sinds het voor president Biden rampzalig verlopen verkiezingsdebat op 27 juni grepen aanhangers van Harris het filmpje met die uitspraak aan om de vicepresident op sociale media wat meer onder de aandacht te brengen. Ze hadden gemerkt dat de mix van de absurd klinkende uitspraak, met de vreemde lach, op sociale media veel potentieel had – en dus kon helpen om de kansen van Harris als kandidaat voor de Democratische nominatie een vrolijke impuls te geven.
Op X werd al gesproken van Operatie Kokosnoot. Gebruikers monteerden er muziekjes onder, combineerden het filmpje met andere grappige beelden van Harris, zoals een filmpje waarin ze, tussen een telefoontje van het Witte Huis en de opname van een tv-interview door, druk gebarend uitlegt hoe je voor Thanksgiving een kalkoen het beste klaar kan maken en met saus en kruiden moet insmeren (‘lather that baby up’). Inmiddels ook een hit.
De politieke inhoud van dergelijke ‘memes’ mag klein zijn, ze kunnen effectief zijn als middel om jongere kiezers in hun eigen beeldtaal vertrouwd te maken met Harris. Ook de oudere generatie haakte zondag overigens snel in, zoals de senator Brian Schatz uit Hawaï. Op X deelde hij een foto van zichzelf, hoog in een kokospalm geklommen om een koksnoot te plukken, met de tekst: ‘Mevrouw de vicepresident, we staan klaar om u te helpen.’
Het campagneteam kan op sociale media met Harris duidelijk beter uit de voeten dan met de bejaarde Biden. Daarbij helpt dat een zekere schutterigheid, zeker als het met een lach of ironie gebeurt, voor ‘Gen Z’ op TikTok, Insta en X, geen probleem hoeft te zijn – of zelfs voor authenticiteit kan staan.
Als Biden zich met een populaire popster had geïdentificeerd had dat makkelijk tenenkrommend kunnen zijn. Maar toen team-Harris zondag de header van het eigen X-account in dezelfde stijl liet opmaken als het populaire nieuwe album Brat van zangeres Charli XCX sloeg dat meteen aan. De limoen-groene achtergrond, het sobere lettertype: voor de insiders en fans van Charli XCX was meteen duidelijk waar @KamalaHQ naar wilde verwijzen. Voor de fijnproevers afgemaakt met een verwijzing naar de kokosboom, met het motto: ‘Voorziet in context.’
Toen de zangeres (3,6 miljoen volgers) op X ook nog reageerde met „Kamala IS brat” (maandagmiddag achttien miljoen keer bekeken) kon Harris hopen dat ze bij de jonge generatie was aangekomen.