Πώς… κόλλησαν οι Έλληνες με το e-banking
«Αν είχα περισσότερα χρήματα στην τράπεζα, θα πλήρωνα λογαριασμούς κάθε μέρα». Αυτό φαίνεται να μονολογούν οι περισσότεροι όταν ολοκληρώνουν μια ψηφιακή ηλεκτρονική συναλλαγή, καθώς τα χρήματα που τελειώνουν γρήγορα φαίνεται να είναι το μόνο πρόβλημα των Ελλήνων χρηστών του e-banking, οι οποίοι δηλώνουν ότι απολαμβάνουν τη χρήση των ηλεκτρονικών υπηρεσιών που μπορούν να βρουν στα διάφορα τραπεζικά σάιτ, αλλά και τις εφαρμογές που έχουν στο κινητό τους.
Η έρευνα που δημοσιοποιήθηκε στον ιστότοπο Journal of Banking and Finance Management πραγματοποιήθηκε σε δείγμα 144 χρηστών, με το 56,2% των συμμετεχόντων να είναι γυναίκες και το υπόλοιπο 43,8% άνδρες. Η ηλικία τους ήταν κυρίως 26 έως 35 ετών (το 66%) και εξ αυτών οι περισσότεροι χρησιμοποιούν υπηρεσίες ηλεκτρονικής τραπεζικής από συχνά έως καθημερινά (60,4%), ενώ το 22,9% τις χρησιμοποιεί μέτρια. Από εκεί και πέρα, υπάρχει ένα μικρό ποσοστό 6,3% που δηλώνει ότι έχει χρησιμοποιήσει τέτοιου είδους υπηρεσίες περισσότερες από 30 φορές τον μήνα, το 38,9% λιγότερο από 10 φορές και το 38,9% μεταξύ 10 και 20 φορών. Όπως δήλωσαν οι ερωτηθέντες, το 47,9% χρησιμοποιεί την ηλεκτρονική τραπεζική κυρίως για προσωπικούς λόγους και το 39,6% τόσο για προσωπικούς όσο και για επαγγελματικούς λόγους.
Ένα από τα συμπεράσματα της έρευνας είναι ότι οι χρήστες έχουν και υψηλό βαθμό εξοικείωσης με τις διαδικασίες του e-banking, καθώς και υψηλά επίπεδα εμπιστοσύνης. Την ίδια στιγμή βέβαια, υπάρχουν και εκείνοι που δεν επιλέγουν σε καμία περίπτωση
τις ηλεκτρονικές συναλλαγές από έλλειψη και των δύο παραπάνω λόγων. Δηλαδή, ή δεν έχουν την εξοικείωση ή τους λείπει η εμπιστοσύνη ή και τα δύο ταυτόχρονα.
Πάντως σε κάθε περίπτωση οι τραπεζικές συναλλαγές στη χώρα μας βρίσκονται σε άνοδο, με τους χρήστες να είναι σταθερά πάνω από τον μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο πέρσι οι ενεργοί χρήστες internet banking στην Ελλάδα είχαν υπολογιστεί σε 3,73 εκατομμύρια, από τους οποίους το 64% πραγματοποίησε τουλάχιστον μία συναλλαγή μεταφοράς χρημάτων ανά μήνα. Ανάλογη εικόνα αποκαλύπτεται και από τα στοιχεία της Eurostat, η οποία υπολόγιζε πέρσι το ποσοστό των Ελλήνων χρηστών internet banking σε 52,01%, όταν το 2015 αυ τό κυμαινόταν σε μόλις 13,87%.
Τι άλλαξε μετά το 2015;
Η βασική αιτία σύμφωνα με τους ερευνητές της μελέτης (δρ Γιάννης Μυλωνάκης, Βασίλης Ορφανού και Μιχάλης Ευρυπιώτης) βρίσκεται κρυμμένη -δυστυχώς- στα capital controls που επιβλήθηκαν στη χώρα μας τότε και η άνοδος της χρήσης του ebanking ήταν μία από τις παράπλευρες βελτιώσεις που επέφεραν στην ελληνική τραπεζική πραγματικότητα.
Το e-banking επίσης έχει δείξει ότι δίνει ιδιαίτερα σημαντικές λύσεις για τους κατοίκους της ελληνικής περιφέρειας, οι οποίοι πολλές φορές αντιμετωπίζουν δυσκολίες μετακίνησης για να βρεθούν σε κάποιο τραπεζικό κατάστημα, κυρίως στις νησιωτικές, αλλά και στις ορεινές περιοχές. Κάπως έτσι λοιπόν, το ίντερνετ και η διάδοση της χρήσης του μεταξύ των τραπεζών εξάλειψαν τις αποστάσεις και μείωσαν τον χρόνο διεκπεραίωσης των συναλλαγών, για αυτό και παραμένει ένα μεγάλο στοίχημα για τις τράπεζες να καταφέρουν
Σταθερά πάνω από τον μέσο όρο της Ευρώπης οι χρήστες της διαδικτυακής τραπεζικής στη χώρα μας, εκμηδενίζοντας έτσι τις αποστάσεις και τις ουρές για τη διεκπεραίωση τραπεζικών εργασιών
την περαιτέρω διείσδυση της χρήσης του e-banking.
Σύμφωνα με την έρευνα, οι χρήστες απαντούν ότι αναγνωρίζουν τη χρησιμότητα της ηλεκτρονικής τραπεζικής, άρα αντιλαμβάνονται και κατανοούν τα οφέλη που μπορεί να αποκομίσουν από τη χρήση της. Ταυτόχρονα, βρίσκουν εύχρηστες τις εφαρμογές είτε αυτές βρίσκονται στο διαδίκτυο είτε στο κινητό τους, ανεξάρτητα από το πόσο συχνά τις χρησιμοποιούν οι ίδιοι. Επίσης, οι περισσότεροι ερωτηθέντες αξιολογούν τον εαυτό τους θετικά όσον αφορά τις ικανότητες χειρισμού κατά την πλοήγηση. Όμως δεν ξεχνούν ότι υπάρχουν και κίνδυνοι που προκύπτουν από τη χρήση της διαδικτυακής τραπεζικής. Πολλοί από τους χρήστες είχαν αρνητική άποψη στο θέμα της ασφάλειας των ιντερνετικών συναλλαγών και ένα μεγάλο ποσοστό παραμένει αναποφάσιστο για τα επίπεδα της προσφερόμενης ασφάλειας.
Τέλος, αξίζει να δούμε και τις παράπλευρες απώλειες που έχει φέρει η εξάπλωση της χρήσης του e-banking και αυτή δεν είναι άλλη από τη γενικότερη μείωση των φυσικών σημείων εξυπηρέτησης που καταγράφεται έντονα τα τελευταία χρόνια. Σύμφωνα με την έρευνα, από το 2009 το τραπεζικό σύστημα εν γένει στην Ευρώπη παρουσίασε σοβαρή ενοποίηση μεταξύ των πιστωτικών ιδρυμάτων, κάτι που ακολούθησε και η Ελλάδα. Ο αριθμός των εγχώριων τραπεζικών ιδρυμάτων μειώθηκε από 35 το 2009 σε 13 το 2023, εκ των οποίων εννέα εμπορικές τράπεζες λειτουργούν 405 υποκαταστήματα και απασχολούν 28.436 υπαλλήλους. Από το 2014, λόγω του ψηφιακού μετασχηματισμού, ο αριθμός του δικτύου καταστημάτων περιορίστηκε κατά 47% και οι τραπεζικοί υπάλληλοι μειώθηκαν κατά 36%.