Τι ζητάει η τουρκική «αλεπού» στο ευρωπαϊκό «παζάρι»
Στη σύνοδο των Ευρωπαίων υπουργών Εξωτερικών την επόμενη Πέμπτη, 29 Αυγούστου, στις Βρυξέλλες, θα συμμετάσχει ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν. Προσδοκία της Άγκυρας είναι να ανοίξει ο δρόμος για τη βελτίωση των σχέσεών της με την ΕΕ.
Υπενθυμίζεται ότι οι σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας είναι πολυκύμαντες τα τελευταία χρόνια, με την ενταξιακή διαδικασία της γείτονος να είναι παγωμένη εδώ και καιρό. Ωστόσο, η ΕΕ εξαρτάται από τη βοήθεια της Τουρκίας, η οποία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, ιδιαίτερα στο Μεταναστευτικό.
Στη δύσκολη περίοδο των ελληνοτουρκικών σχέσεων το 2019, η ΕΕ απείλησε την Άγκυρα με κυρώσεις και έκοψε σε έναν βαθμό ορισμένους διαύλους επικοινωνίας. Οι σχέσεις βελτιώθηκαν από το 2021 με την επανεκκίνηση των συνομιλιών σε υψηλό επίπεδο.
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού υπουργείου Εξωτερικών Οντζού Κετσελί είπε ότι ο Φιντάν έχει προσκληθεί να παραστεί στη συνάντηση και πρόσθεσε πως η Άγκυρα ελπίζει ότι η παρουσία του θα αποτελέσει τη βάση για να ξεπεραστεί το «αδιέξοδο». Πρόσθεσε ότι η ΕΕ δείχνει να αναγνωρίζει
την ανάγκη βελτίωσης των σχέσεων.
Επίσης, ανέφερε ότι η Άγκυρα αναμένει «συγκεκριμένα βήματα» για τα ζητήματα της ένταξής της, την απελευθέρωση του καθεστώτος βίζας για τους Τούρκους, τις συνομιλίες για τον εκσυγχρονισμό της τελωνειακής ένωσης με την ΕΕ και την εμβάθυνση του διαλόγου για θέματα ενεργειακά, μεταφορών και πολιτικής.
Κυπριακό και ευρωτουρκικά
Την ίδια ώρα, η συναίνεση της Αθήνας και της Λευκωσίας να δώσει το «παρών» ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας στη σύνοδο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που θα γίνει στις Βρυξέλλες προκάλεσε εύλογες απορίες, έστω και αν η Λευκωσία έχει διαμηνύσει ότι δεν θα επιτρέψει ενδεχόμενη επιθετική ρητορική εκ μέρους της Άγκυρας. Το θέμα όμως είναι ότι η Τουρκία δεν αναγνωρίζει την Κυπριακή Δημοκρατία κι όμως ο Χακάν Φιντάν θα καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τον Κύπριο ομόλογό του Κωνσταντίνο Κόμπο στο δείπνο των υπουργών Εξωτερικών των χωρών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Θα δρομολογήσει λοιπόν εξελίξεις αυτή η κίνηση, παρόλο που πρόκειται για μια ad hoc πρωτοβουλία; Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές, το σκεπτικό πίσω από τη συναίνεση του Προέδρου της Κύπρου Νίκου Χριστοδουλίδη είναι ότι θέλει να κάνει σαφές ότι το Κυπριακό συνδέεται με τα ευρωτουρκικά.
Άλλωστε, στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Απριλίου αναφερόταν μεταξύ άλλων πως «συνιστά στρατηγικό συμφέρον της Ευρωπαϊκής Ένωσης η διασφάλιση σταθερού και ασφαλούς περιβάλλοντος στην Ανατολική Μεσόγειο και η ανάπτυξη μιας συνεργατικής και αμοιβαίως
επωφελούς σχέσης με την Τουρκία».
Στα συμπεράσματα εκείνα αναφερόταν επίσης ότι «η εποικοδομητική συμμετοχή της ίδιας της Τουρκίας θα συμβάλει καθοριστικά στην προώθηση των διαφόρων τομέων συνεργασίας που προσδιορίζονται στην κοινή ανακοίνωση».
Στόχος η επανέναρξη των συνομιλιών
Σε σχέση με το Κυπριακό, υπήρχε η αναφορά ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην επανέναρξη και την πρόοδο των συνομιλιών για τη διευθέτηση του ζητήματος της Κύπρου με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της συνεργασίας Ευρωπαϊκής Ένωσης-Τουρκίας» και γινόταν υπενθύμιση προηγούμενων συμπερασμάτων, σύμφωνα με τα οποία το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο παραμένει πλήρως προσηλωμένο στη συνολική διευθέτηση του Κυπριακού, στο πλαίσιο του ΟΗΕ.
Οι πληροφορίες λένε ότι δεν ασκήθηκαν πιέσεις στον Νίκο Χριστοδουλίδη να συμφωνήσει για την παρουσία του Χακάν Φιντάν ούτε ασφαλώς στον Κυριάκο Μητσοτάκη, καθώς η ελληνική κυβέρνηση βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με την Άγκυρα για την προετοιμασία της συνάντησης με τον Ταγίπ Ερντογάν στα τέλη Σεπτεμβρίου στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη.
Η μπάλα όμως βρίσκεται στην Τουρκία και πώς θα διαχειριστεί την παρουσία της στο άτυπο ευρωπαϊκό συμβούλιο. Διότι αν ο Χακάν Φιντάν ενώπιον των άλλων υπουργών θέσει τις γνωστές θέσεις για το Κυπριακό, τότε οι συνομιλίες θα πάνε πάλι πίσω. Και αυτό θα επηρεάσει και τις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Στη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ ο Χακάν Φιντάν στα τέλη Αυγούστου - Στόχος της Άγκυρας να ανοίξει ο δρόμος για τη βελτίωση των σχέσεών της με την Ευρώπη