Επιτάχυνση στις μεταρρυθμίσεις που θα φέρουν νέες επενδύσεις
Τα «3Ε» της εξωστρέφειας -επενδύσεις, εξαγωγές και εισαγωγές- περιγράφουν τους βασικούς άξονες στήριξης της οικονομίας ως απαιτούμενα στοιχεία για την ανάπτυξή της. Ωστόσο, ο τομέας των επενδύσεων παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς το τελευταίο διάστημα έχει γίνει πολύς λόγος για την προσέλκυσή τους τόσο από το εσωτερικό όσο και από το εξωτερικό, με το παράδειγμα της τοποθέτησης κεφαλαίων στις ναυπηγικές μονάδες της χώρας, που οδήγησαν στην αφύπνιση ενός τομέα με ιδιαίτερη σημασία για τη ναυτιλιακή Ελλάδα, και όχι μόνο, να αποτελεί «επενδυτικό οδηγό». Λέγεται ότι τα στοιχεία που αφορούν τις επενδύσεις ενίοτε χρειάζονται και δεύτερη ή ακόμη και τρίτη ανάγνωση για να γίνουν κατανοητά. Λέω ότι έπειτα από αυτές τις αναγνώσεις καλό θα ήταν να αξιοποιηθούν αυτά τα στοιχεία, όχι μόνο στατιστικά, αλλά για την επιτάχυνση μεταρρυθμίσεων που θα φέρουν νέες επενδύσεις σε συνέχεια των προσπαθειών των κυβερνήσεων Μητσοτάκη, που κατέστησε τη χώρα «φιλική» προς τις επιχειρήσεις.
Η ελληνική κυβέρνηση αναδείχθηκε σε ισχυρό παράγοντα δημιουργίας αξίας στην εθνική οικονομία, καθώς ευθύνεται για αύξηση των επενδύσεων που αντιστοιχούν στο 3,5% του ΑΕΠ, ποσοστό υψηλότερο από το 3,1% της Ευρωζώνης. Και αξίζει να δούμε το κεφάλαιο «Ξένες Άμεσες Επενδύσεις». Οι ΞΑΕ στην Ελλάδα σημείωσαν μεγάλη αύξηση την τελευταία τριετία σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο, σύμφωνα με πρόσφατη έκθεση του ΟΟΣΑ με θέμα FDI in Figures. Από 4,15 δισ. δολάρια που ανήλθαν κατά μέσο όρο στην τριετία 2017-2019 έφτασαν στα 6,7 δισ. δολάρια την τριετία 2021-2023, σημειώνοντας μια αύξηση 62%, καθώς η ελληνική οικονομία σημείωνε σημαντικούς ρυθμούς ανάπτυξης. Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, οι ΞΑΕ αφορούν την απόκτηση μετοχικού κεφαλαίου, συχνά μέσω εξαγορών και συγχωνεύσεων ή δημιουργίας νέων παραγωγικών μονάδων, την επανεπένδυση
κερδών και τον ενδο-επιχειρηματικό δανεισμό. Το συνολικό απόθεμα FDI Inward Position των ΞΑΕ στην Ελλάδα αυξήθηκε στα 50,8 δισ. δολάρια ή στο 23,2% του ΑΕΠ.
Η ΤτΕ αναφέρει ότι και φέτος οι ΞΑΕ κατευθύνονται στους κλάδους της μεταποίησης, του χονδρικού και του λιανικού εμπορίου, των επικοινωνιών, των ακινήτων και των μεταφορών και στην πλειονότητά τους προέρχονται από τη Γερμανία, τη Γαλλία, την Ιταλία και το Χονγκ Κονγκ. Ειδικά, η τελευταία χώρα προέλευσης «αποτυπώνει» και την κατεύθυνση των κεφαλαίων προς την αγορά ακινήτων, καθώς πρόκειται κατά κανόνα για πολίτες από την Κίνα που αγοράζουν ακίνητα στην Ελλάδα για να προλάβουν τις αλλαγές στο καθεστώς της «χρυσής βίζας». Είναι μια αγορά «αναδυόμενη», καθώς τα στοιχεία αυτό αποκαλύπτουν, δεδομένου ότι οι επενδύσεις σε ακίνητα ως ποσοστό επί των συνολικών ΑΞΕ που εισρέουν στη χώρα κυριαρχούν. Το 2023 οι κλάδοι της μεταποίησης, των τηλεπικοινωνιών, του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, των κατασκευών, των καταλυμάτων και υπηρεσιών εστίασης προσέλκυσαν το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών με συμμετοχή στο 6% του ΑΕΠ. Αξίζει να σημειωθεί ότι διαπιστώνεται αύξηση των εισροών ΞΑΕ στην οικονομία, καθώς τον Απρίλιο προστέθηκαν άλλα 300 εκατ. ευρώ, φθάνοντας το 1,5 δισ. ευρώ το α’ τετράμηνο του έτους. Όμως, το μεγαλύτερο μερίδιο άνω του 43% κατευθύνθηκε και πάλι στην αγορά ακινήτων και τον κλάδο του real estate. Συνολικά το 2023 η συνεισφορά της αγοράς ακινήτων ως ποσοστό επί του συνόλου των ξένων επενδύσεων είχε αγγίξει το 47%, καθώς από τα 4,48 δισ. ευρώ που εισέρρευσαν στην ελληνική οικονομία τα 2,1 δισ. ευρώ αφορούσαν την αγορά ακινήτων.
Όπως προανέφερα η αξιοποίηση αυτών των στοιχείων θα πρέπει να μας οδηγήσει στη χάραξη μιας δυναμικότερης πολιτικής προσέλκυσης τέτοιων επενδύσεων ικανής να «κλείσει το επενδυτικό κενό» που χωρίζει την Ελλάδα
από τις υπόλοιπες χώρες της Ευρωζώνης.
Η αδιαμφισβήτητη «δύναμη των αριθμών» συνηγορεί υπέρ της επιτάχυνσης του ρυθμού υλοποίησης μεταρρυθμίσεων στους τομείς της λειτουργίας του κράτους, του ψηφιακού μετασχηματισμού και της βελτίωσης του επιχειρηματικού και μακροοικονομικού περιβάλλοντος, ώστε η ελληνική οικονομία να κερδίσει θέσεις προς την κορυφή στους διεθνείς δείκτες διαρθρωτικής ανταγωνιστικότητας. Συγκεκριμένα, το 2023 οι επενδύσεις στην Ελλάδα αντιστοιχούσαν σε 13,9% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στο σύνολο των χωρών της Ευρωζώνης ήταν 22,1%. Τα μεγέθη μετά την κρίση βρίσκονται σε αντίστιξη με τους δείκτες των επενδύσεων πριν από την οικονομική κρίση, καθώς την περίοδο 2001-2008 οι επενδύσεις στη χώρα μας αντιστοιχούσαν στο 24% του ΑΕΠ.
Όπως αναφέρεται στην έκθεση της ΤτΕ για τη νομισματική πολιτική που δημοσιεύτηκε πρόσφατα, η Ελλάδα έχει τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσει την απόκλιση με εισροή κεφαλαίων μέσω επενδύσεων χαρτοφυλακίου και ξένων άμεσων επενδύσεων. Συνεπώς η υλοποίηση μμεταρρυθμίσεων που βελτιώνουν το επιχειρηματικό περιβάλλον και τη λειτουργία του δημόσιου τομέα θα βοηθήσει την εισροή ξένων επενδυτικών κεφαλαίων. Τα κεφάλαια αυτά, εφόσον αφορούν ξένες άμεσες επενδύσεις και κατευθύνονται σε παραγωγικούς τομείς της οικονομίας, θα μπορούν όχι μόνο να χρηματοδοτήσουν την απόκλιση εγχώριων αποταμιεύσεων-επενδύσεων αλλά και να βοηθήσουν στην αναβάθμιση του παραγωγικού δυναμικού της χώρας και στη διάχυση νέων τεχνολογιών και μορφών οργάνωσης της παραγωγής με θετικές μεσο-μακροπρόθεσμες επιδράσεις στην ελληνική οικονομία. Δεν επιτρέπεται εφησυχασμός και καθίσταται προφανές ότι η κυβέρνηση πρέπει να προχωρήσει θαρραλέα τις μεταρρυθμίσεις για να προσελκύσει ξένες και εγχώριες παραγωγικές επενδύσεις προστιθέμενης αξίας στην ελληνική οικονομία.