Gazet van Antwerpen Stad en Rand

Vlaams Belang komt in twee op de drie gemeenten met lokale lijst

“In 2018 bijvoorbee­ld deed CD&V het opvallend goed, maar bij de nationale verkiezing­en een jaar later werd ze afgestraft. Veel hangt af van de thema’s die lokaal leven, net als van de figuren. Voor Vlaams Belang kan dat laatste een nadeel zijn: op lokaal vlak heeft de partij vaak onbekende namen” Herwig Reynaert

Politicolo­og gespeciali­seerd in lokale politiek (UGent)

Bij de gemeentera­adsverkiez­ingen van oktober komt Vlaams Belang in 188

gemeenten met een lijst. Dat is een pak meer dan zes jaar geleden. Toen kwam ze in de helft van de gemeenten op. “Op plekken waar de campagne over duidelijke, belangrijk­e inhoudelij­ke thema’s gaat, zullen mensen vermoedeli­jk meer geneigd zijn om te gaan stemmen.”

Van de 285 Vlaamse gemeenten zijn er 188 waar Vlaams Belang zich op 13 oktober aan de kiezer presenteer­t. Dat blijkt uit een telling van deze krant. Dat komt overeen met twee op de drie gemeenten. Al kan dat aantal de komende weken wel nog variëren omdat de definitiev­e beslissing hierover nog niet overal is gevallen. Maar de trend is hiermee in ieder geval wel duidelijk. Bij de lokale verkiezing­en van 2018 kwam de partij nog in 148 gemeenten op, wat de helft is van de (toen nog) 300 gemeenten.

In de provincie Antwerpen heeft Vlaams Belang al langer vaste voet aan de grond. Daar valt het verschil dan ook minder op. In 2018 diende de partij in slechts 13 van de 69 gemeenten geen kieslijst in. Nu is dat nog 11 van de 67 gemeenten (Borsbeek fuseert met Antwerpen, Zwijndrech­t verhuist naar Oost-Vlaanderen).

De stijging is belangrijk voor Vlaams Belang, want deze gemeentera­adsverkiez­ingen worden cruciaal. De voorbije jaren heeft de partij onder leiding van voorzitter Tom Van Grieken volop opgebouwd naar de nationale verkiezing­en van 9 juni. Nu de verwachtin­gen daar niet zijn waargemaak­t, zijn de lokale verkiezing­en het nieuwe doel om weer in een positieve vibe te komen.

Zelfvertro­uwen

Vlaams Belang put zelfvertro­uwen uit het feit dat ze in de helft van de gemeenten op 9 juni al de grootste partij is geworden. “Maar je kunt die nationale verkiezing­en niet zomaar vergelijke­n met de gemeentera­adsverkiez­ingen”, zegt Herwig Reynaert, politicolo­og gespeciali­seerd in lokale politiek (UGent). “In 2018 bijvoorbee­ld deed CD&V het opvallend goed, maar bij de nationale verkiezing­en een jaar later werd ze afgestraft. Veel hangt af van de thema’s die lokaal leven, net als van de f iguren. Voor Vlaams Belang kan dat laatste een nadeel zijn: op lokaal vlak heeft de partij vaak onbekende namen.”

Dat het aantal lokale lijsten in de lift zit, verrast Reynaert niet. “Dat is de logica van elke partij die verkiezing­en wint”, zegt hij. “Er komen nieuwe afdelingen bij en die komen ook lokaal op. Al is er wel een risico op een averechts effect. Een partij die snel groeit, dreigt soms de foute figuren aan te trekken. Een goede screening is daarbij belangrijk.”

Campagne

Vlaams Belang zelf wil geen reactie geven, of de getallen bevestigen. Maar de voorbije maanden heeft de partij via haar communicat­ie al duidelijk gemaakt dat de inzet voor de lokale verkiezing­en hoog is. Zo is zij als enige partij sinds 9 juni gewoon campagne blijven voeren, onder meer met een vliegtuigj­e en een luchtballo­n.

Uit het advertenti­e-overzicht van Facebook blijkt ook dat tussen half juli en half augustus Vlaams Belang voor ruim twintig afdelingen lokale advertenti­es heeft betaald. De Antwerpse afdeling bijvoorbee­ld kreeg bijna 17.000 euro, de afdeling Schoten, waar voorzitter Van Grieken actief is, 2.500 euro. Andere afdelingen kregen kleinere bedragen, telkens minder dan 300 euro.

Onbekende factor voor de lokale verkiezing­en is hoeveel kiezers op 13 oktober komen opdagen. De opkomstpli­cht is op lokaal vlak afgeschaft, waardoor kiezers voor de eerste keer niet meer verplicht zijn om te gaan stemmen. Of dat in het voordeel of nadeel van Vlaams Belang is, is volgens politicolo­og Herwig Reynaert moeilijk te voorspelle­n. “Ik vermoed dat de opkomst heel erg zal variëren tussen de gemeenten. Op plekken waar de campagne over duidelijke, belangrijk­e inhoudelij­ke thema’s gaat, zullen mensen vermoedeli­jk meer geneigd zijn om te gaan stemmen. Waar de inzet minder duidelijk is, is dat vermoedeli­jk minder het geval, met of zonder Vlaams Belang dat opkomt.”