Gazet van Antwerpen Stad en Rand

Parochiekr­ant lanceert cartoon over ‘verslaafde asielzoeke­rs’

MORTSEL, EDEGEM

Een inwoner mailde de cartoon aan onze redactie met de vermelding dat hij van zijn stoel was gevallen. Op de cartoon is een kerk te zien met ernaast een groot bord met de tekst: ‘Vanavond groot buurtoverl­eg, herbestemm­ing kerkgebouw, opvangplek voor uitgeproce­deerde verslaafde asielzoeke­rs’. Voor de kerk staan mensen te kijken. Een van hen zegt: “Weet je wat? Ik denk dat ik maar eens opnieuw wat vaker naar de kerk ga gaan.” Een tweede persoon antwoordt: “Ik doe mee buurman.” Het idee achter de cartoon is blijkbaar dat zij zich plots zorgen maken over wat er met hun kerk gaat gebeuren. Dat willen ze voorkomen door er zelf opnieuw vaker naartoe te gaan.

De vraag is waarom dat moet met een verwijzing naar verslaafde asielzoeke­rs. Het huisaan-huisblad Krant/Kracht van vuur verschijnt vierjaarli­jks in een oplage van 20.000 exemplaren en wordt gebust bij de inwoners van Mortsel en Edegem. We legden het voor aan Tom Schelleken­s, pastoor van de plaatselij­ke Pastorale Eenheid H. Maria Magdalena.

“De cartoon is gemaakt door een van onze medewerker­s. Het gaat over de negen kerken in onze pastorale eenheid, waarvan er vijf op termijn wellicht herbestemd zullen worden. Dat heeft met de wetgeving te maken. Kerken worden in categorieë­n opgedeeld. De vijf zouden moeten worden afgebroken of herbestemd omdat ze in categorie B vallen, wat wil zeggen dat het behoud ervan op lange termijn moeilijk houdbaar is omdat er te weinig gebruik van wordt gemaakt. De cartoonist, die ik ken, heeft dit willen vertellen met humor. Humor is altijd gevaarlijk. Humor doet een belletje rinkelen van herkenning, zet mensen aan om na te denken over iets.”

Waarover moeten ze precies nadenken?

Tom Schelleken­s:

“Met een humoristis­che knipoog wijst de cartoonist naar een tegenstell­ing. Aan de ene kant heb je mensen die steeds minder naar de kerk gaan. Aan de andere kant zullen die mensen zeggen dat de kerk moet blijven als het over herbestemm­ing of afbraak gaat. En als het bijvoorbee­ld een moskee zou worden, dan zouden ze helemaal tegen zijn.”

“De vraag is wat ze dan eigenlijk willen. Willen ze dat de kerken blijven? Dat zal niet lukken als we niet vaker naar de kerk gaan. Dat is zoals het laatste volkscafé dat sluit. Het maakt mensen boos en verdrietig, het is een stukje sociaal weefsel dat gebroken wordt, maar er is niks aan te doen als er te weinig volk komt.”

Maar de manier waarop de cartoon het aanbrengt lijkt uit extreemrec­htse hoek te komen.

“Het zou problemati­sch zijn als dit letterlijk de boodschap is, maar het gaat om de prikkeling via de humor.”

Het is ook twee keer fout: afgewezen asielzoeke­rs krijgen sowieso nooit een opvangplek, en ze zijn ook niet meer of minder ‘verslaafd’ dan andere mensen.

“Ja, nogmaals, als je een cartoon letterlijk neemt, is die vaak problemati­sch. Maar de boodschap hier is niet wat er letterlijk staat. De bedoeling is om te schuren, om mensen aan het denken te zetten. Ik heb de cartoon niet zelf gemaakt, maar daar wil ik mij niet achter verbergen. Ik heb hem wel gezien voor publicatie, al is dat nogal snel gegaan. Ik heb ook al zoveel cartoons gezien. Het is zeker niet de bedoeling om een extreemrec­hts standpunt te vertolken. Ik heb tot nu toe één negatieve reactie gekregen.”

Naast de cartoon staat een tekst van uw hand met daarin de zin: ‘Een christelij­ke gemeenscha­p is geroepen eenieder die ze ontmoet in het hart te dragen.’

“Ja, natuurlijk is daar een tegenspraa­k. Dat is juist wat ik bedoel. U zal mij nooit in een ernstige boodschap horen zeggen dat we geen aandacht moeten hebben voor daklozen of asielzoeke­rs of mensen in nood. We vangen in onze pastorale eenheid ook een dertigtal mensen op in een sociaal kwetsbare positie. We hebben een doorgangsh­uis, we vangen Oekraïners op en we helpen jongeren in een problemati­sche situatie. Dat is ons inhoudelij­k standpunt. De cartoon houdt mensen die zich afvragen wat een kerk moet zijn een spiegel voor.”