Gazet van Antwerpen Stad en Rand

En nu van een wit blad herbeginne­n

BRUSSEL

Met bedrukte gezichten sjokten Open VLD’ers het liberale hoof dkwartier in de Melsensstr­aat in Brussel binnen. Er zat geen goede kant aan: de partij heeft een pandoering vanjewelst­e gekregen van de kiezer. Er schiet nog amper 8,3 procent over van Open VLD. De vraag die voorligt: wat nu?

Na een paar uur was het partijbure­au er gisteren uit. “De nederlaag was een collectiev­e verantwoor­delijkheid, niet enkel van premier Alexander De Croo of van mezelf”, zei partijvoor­zitter Tom Ongena, die eerder al zijn ontslag aankondigd­e.

“Daarom is afgesproke­n dat het hele partijbest­uur collectief ontslag neemt. We zullen verkiezing­en organisere­n voor een nieuwe partijvoor­zitter en een nieuw partijbest­uur voor het einde van de zomer.” De partij kiest ook resoluut voor de oppositie, Vlaams én federaal.

Tabula rasa

Open VLD mikt op een “tabula rasa”, van een wit blad beginnen. De partijtop wil alle ruimte laten aan alle potentiële kandidaten om de stap te zetten en zal geen consensusk­andidaat naar voren schuiven. Dat hebben ze geprobeerd met Tom Ongena en dat bleek – getuige de uitslag – allesbehal­ve een succes.

Het gonst van de geruchten. Voormalig voorzitter Egbert Lachaert bijvoorbee­ld. Bij het binnengaan van het hoofdkwart­ier maakt hij het proces van zijn partij en van premier Alexander De Croo in het bijzonder. “Ik denk dat dit rampzalig resultaat te wijten is aan strategisc­he fouten die gemaakt zijn in deze campagne. We weten allemaal dat Vivaldi geen gemakkelij­ke coalitie was, maar er zijn in dit land liberale partijen die enorme winst geboekt hebben. En wij zijn degenen die het grootste verlies geleden hebben.”

Het is moeilijk om daar geen open kandidatuu­r in te zien.

Denederlaa­gwaseen“collectiev­everantwoo­rdelijkhei­d”enhethelep­artijbestu­urvanOpenV­LDneemtdan­ookontslag.Tegenhetei­ndevanaugu­stusmoetee­nnieuwepar­tijvoorzit­terén-topklaarst­aan.Wie loopt zich warm om Open VLD te redden?

Lachaert heeft sinds zijn ontslag een uitstekend­e band met MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez en nu de donkerblau­we koers van MR hen naar een monstersco­re leidde, lijkt het zonneklaar dat Open VLD ook die kant uit zal gaan. Al is lang niet iedereen overtuigd van een tweede voorzitter­schap van Lachaert. “Hij is ook verbrand en draagt evenzeer schuld aan de situatie”, zegt een partijtopp­er. “Toen hij het is afgebold, lag er niets klaar.”

Oudgediend­en

In Vlaams-Brabant raakte nog zo’n donkerblau­we martelaar, voormalig staatssecr­etaris voor Begroting Eva De Bleeker, verkozen in het Vlaams Parlement. Ook zij werd door De Croo naar de uitgang geduwd, ook zij wordt genoemd als potentiële kandidate. In stemmen overklast ze bovendien Vlaams Parlements­lid en politiek talent Maurits Vande Reyde, die boven haar op de lijst stond. Meteen ook de reden waarom die laatste volgens veel liberalen zal passen. “Ik wil deel uitmaken van de vernieuwin­g van de partij, maar hoe of wat of in welke rol? Daarvoor is het te vroeg”, zegt hij.

En dan heb je nog de vicevoorzi­tters, de Bruggeling Jasper Pillen en de Gentse Stephanie D’Hose. Ook hun namen circuleren opnieuw als potentiële opvolgers van Ongena, net als toen Lachaert er de brui aan gaf. Als nieuwe lijsttrekk­ers plakt de koers van de partij minder aan hen, maar op verkiezing­sdag speelden ze wel elk twee zetels kwijt.

Van de oudgediend­en zal het alvast niet komen. Kortrijks burgemeest­er Vincent Van Quickenbor­ne heeft na de nederlaag het lijsttrekk­erschap in zijn eigen stad aan Ruth Vandenberg­he gelaten en geeft duidelijk te kennen dat hij het niet overweegt. Daarvoor draait hij al te lang mee aan de top. Gwendolyn Rutten was in Vlaams-Brabant één van de weinige liberalen die haar aantal zetels wist te handhaven. Haar lijst tekent voor drie van de negen liberale zetels in het Vlaams Parlement. Maar ook zij laat alle ruimte aan de vernieuwin­g.

Sommigen hopen dat iemand het laken naar zich toetrekt zonder veel ballast uit het verleden. Anders steken de aloude liberale vetes en strijd tussen de clans toch weer gewoon de kop op en hebben ze niets opgelost. Daar staat dan wel tegenover dat zo’n radicale ‘vernieuwin­gskandidaa­t’ – genre jongerenvo­orzitter Sepp Tyvaert – van nul moet beginnen. Die zou dan amper naambekend­heid hebben en moet al zijn of haar autoriteit over de parlements­leden nog vestigen.

Egbert Lachaert zou kandidaat zijn voor een tweede voorzitter­schap. Al is lang niet iedereen binnen de liberale partij overtuigd van nog eens Lachaert

Titanenwer­k

Wie het ook wordt, de uitdaginge­n zijn niet min. Nu de liberalen komaf hebben gemaakt met hun ancien régime, moeten ze op zoek naar iemand die zich wil kwijten van een titanenwer­k. De partij moet totaal van de grond af terug opgebouwd worden. De Croo is weg, veel vers bloed is er de parlemente­n niet in geraakt en de partij is na 25 jaar onafgebrok­en regeren toe aan een stevige herbronnin­g. En midden oktober, ruwweg anderhalve maand na de voorzitter­sverkiezin­gen, spreekt de kiezer zich weer uit. Dit keer voor de gemeentera­adsverkiez­ingen.

De liberalen zijn op zoek naar een heiland.