Gazet van Antwerpen Stad en Rand
Gouverneurs maken dat gevangenen toch kunnen douchen
Voorlopigkunnendetwaalfduizendge-detineerdeninonslanddagelijks“geluchtworden”entweemaalperweekdouchen,ondankseenstakingvanonbepaaldeduur. Met dank aan de Vlaamse gouverneurs, die gisteren voor het eerst 134 personeelsleden opvorderden.
BRUSSEL
Dagelijks een warme maaltijd op cel en dagelijks een uur wandelen op de koer van de gevangenis. Kunnen bellen naar het thuisfront en minstens eenmaal per week je familie of advocaat in de bezoekersruimte kunnen ontmoeten. En tweemaal per week kunnen douchen of in nood een dokter kunnen zien. Het zijn zes van de minimale basisrechten van elke gedetineerde in een Belgische gevangenis. In de praktijk blijkt dat, met meer dan twaalfduizend gedetineerden, erbarmelijke levensomstandigheden én stakend personeel, meer dan een uitdaging.
“Kunst- en vliegwerk”
Een staking van onbepaalde duur, gedragen door alle cipiersbonden, zet het systeem helemaal onder druk. “Het is kunsten vliegwerk”, geeft Robby De Kaey, vakbondsecretaris van het ACOD, toe. Dat ze voor het eerst na het verlengde paasweekend “voor onbepaalde duur” staken, is een tegenzet nadat minister van Justitie Paul Van Tigchelt (Open VLD) er tijdens de onderhandelingen voor had gepleit de minimale dienstverlening tijdens stakingen fors te verstrengen. Anders gesteld: Van Tigchelt wil cipiers al vanaf minuut één van de staking kunnen opvorderen. In eerste instantie eigen personeelsleden, in opperste nood ook agenten. Vandaag kan dat pas na 48 uur staken. Vakbondsman De Kaey en co. voelen zich “gemuilkorfd” en willen van geen wijken weten. Donderdag zitten de bonden opnieuw samen met de minister, maar beide partijen lijken voorlopig in hun loopgraven te blijven zitten. “Ons standpunt blijft ongewijzigd”, zegt De Kaey.
Schorsing riskeren
Die “staking van onbepaalde duur” zorgt momenteel contradictorisch genoeg wél voor een minimale dienstverlening. Dinsdagochtend volgde sinds de invoering van de wet op het penitentiair statuut (2019) een primeur: gouverneurs te lande die eigenhandig penitentiair beambten lieten opdraven. Elke gevangenisdirecteur moest ’s ochtends aangeven hoeveel personeelsleden er ontbraken om aan de minimale vereisten te geraken, waarna de gouverneurs overgingen tot opvordering. Dat via een gepersonaliseerd “vorderingsdocument.” “Zoiets negeren is onbegonnen werk”, zegt De Kaey. “Contractuelen riskeren een schorsing, statutair benoemden riskeren dan weer administratieve maatregelen.”
Uit cijfers die het Gevangeniswezen dinsdagavond verzamelde, blijkt dat 134 Vlaamse penitentiair beambten verplicht moesten opdraven. Vooral Brugge, met veertig opgetrommelden, spant de kroon. In Brussel moesten twintig politieagenten komen depanneren.
Opvallend: in het zuiden van het land moesten de gouverneurs amper vier cipiers optrommelen. Er is dan ook een groot verschil tussen Vlaanderen en Wallonië wat betreft het aantal ‘grondslapers’, gedetineerden die op de grond moeten slapen: 99 versus 4. Een maand geleden was het totaal overigens nog 268.
Aan de minister
Op het kabinet van de minister valt te horen dat er donderdag hopelijk een constructiever overleg met de bonden volgt. Het opschorten van de uitvoering van de korte straffen, een stokpaardje van Van Tigchelt, blijft voorlopig onbespreekbaar. Zo’n opschorting zou ook lang niet alle problemen rond overbevolking oplossing, klinkt het. Het blijft de bonden ook vooral te doen om die minimale dienstverlening die Van Tigchelt dus wil verstrengen. Op termijn moet er een nieuw Koninklijk Besluit komen. Van Tigchelt zelf, horen we, zal de komende dagen het conflict moeten ontmijnen. Andere regeringspartijen kijken tot dusver vooral de kat uit de boom.
“Ons standpunt blijft ongewijzigd” Robby De Kaey
ACOD