Gazet van Antwerpen Stad en Rand
“Zelfs als ik het zelf betaal, mag ik geen verpleegkundige worden van VDAB”
Kris Jansen uit Broechem was dé ambassadeur van tweedekansstudenten, en nu zet VDAB zijn vergoeding stop
“Veel succes, Kris!” Federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit) postte woensdag op zijn sociale media een artikel van vorig jaar over Kris Jansen (58) uit Broechem, de oudste bachelorstudent verpleegkunde in het tweedekansonderwijs. Voor Kris voelt het als een stomp in zijn maag, want VDAB wil zijn studie niet langer betalen, omdat hij door omstandigheden de opleiding niet binnen de vooropgestelde vier jaar kan afronden.
“Het is nooit te laat om te starten met een carrière in de zorg. Ik hoop dat een mooi verhaal zoals dit anderen kan aanmoedigen om te kiezen voor een job in de zorg.” Dat postte minister Vandenbroucke vorige week op Facebook. Kris Jansen dook drie jaar geleden het eerst in de krant op. Op zijn 55ste begon hij toen aan de Thomas More Hogeschool in Lier aan een bachelor verpleegkunde. Supergemotiveerd, komende vanuit een totaal andere sector. Als twintiger behaalde hij een diploma ingenieur bouwkunde, in de lijn der verwachtingen voor de zoon van een steenbakkerijdirecteur. Maar zijn hart lag altijd in de zorgsector.
In 2020 startte hij zijn studie verpleegkunde aan de Thomas More Hogeschool in Lier. Een van de weinige bacheloropleidingen die sinds 2015 vier jaar in plaats van drie jaar duren. Als student ontving hij een werkloosheidsuitkering gebaseerd op zijn laatste ingenieursloon, dat niet zakte tijdens zijn studie. Cursussen en studiemateriaal werden vergoed door de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding. Kris was de perfecte ambassadeur en promotor van het systeem van de VDAB-tweedekansstudenten voor een knelpuntberoep.
“In het eerste jaar was ik volledig geslaagd, zowel op mijn theorie als op mijn praktijk. Maar in het tweede jaar heb ik twee keer corona gekregen tijdens mijn stages. Daardoor liep ik een stageachterstand op”
“Dat ze geen rekening houden met die coronaperiode, kan ik niet begrijpen. Ik snap ook niet dat de VDAB mij in het derde jaar heeft laten starten. Het voelt alsof ik drie jaar van mijn leven vergooid heb”
Supergemotiveerd
Met zijn sweater met het opschrift ‘Campus Lier, nurse’ maakte Kris vorig jaar in Gazet van Antwerpen halverwege de tussenbalans op. Onder de titel “Studie verpleegkunde is moeilijker dan ingenieursstudie die ik als twintiger volgde” vertelde Kris, die volgende maand 59 wordt, hoe hij liefst van al ook nog een postgraduaat zou volgen als palliatief verpleegkundige. Hij zou dan al de 60 gepasseerd zijn bij het afstuderen, “maar ik wil sowieso tot mijn 70ste werken, als mijn gezondheid het toelaat.” Het is dát interview dat minister Frank Vandenbroucke (Vooruit) nu opdiepte op zijn sociale mediakanalen.
Aan motivatie geen gebrek. Kris was klasverantwoordelijke en zetelde in de studentenraad. Tot hij in september vorig jaar kort voor de opstart van het nieuw academiejaar plots te horen kreeg dat VDAB zijn studie niet langer zou financieren. “In het eerste jaar was ik volledig geslaagd, zowel op mijn theorie als op mijn praktijk. Maar in het tweede jaar heb ik twee keer corona gekregen tijdens mijn stages. Het was de tijd dat we van Maggie De Block zeven dagen ‘in ons kot’ moesten blijven. Daardoor liep ik een stageachterstand op. Ik heb dan met de school besproken dat ik een deel van die gemiste stages uit het tweede jaar zou meenemen naar het derde jaar.”
“Ik had verwacht dat ik dit jaar in het vierde jaar die ontbrekende stages uit het derde jaar kon meenemen, en dan nog mijn stages van het vierde jaar en mijn bachelorproef in een extra jaar kon afronden.” VDAB liet Kris echter kort voor de start van het vierde academiejaar verstaan daar niet mee akkoord te gaan. Een van de voorwaarden voor VDAB-studenten uit het tweedekansonderwijs is dat ze hun studie binnen de voorziene termijn afronden. En voor verpleegkunde is dat dus vier jaar. Kris komt zijn contract niet na. “Dat ze geen rekening houden met die coronaperiode, kan ik niet begrijpen. Ik snap ook niet dat de VDAB mij in het derde jaar heeft laten starten, goed wetende dat ze bij de start van het vierde jaar onze overeenkomst zou stopzetten.”
Voltijds aan de slag
“Het voelt alsof ik drie jaar van mijn leven vergooid heb.” Na het eerste jaar was Kris wel al in het bezit van zijn visum als zorgkundige. Vandaag start hij in WZC Sint-Mathildis in Boechout voltijds als zorgkundige. Maar in die functie mag hij bepaalde handelingen, zoals wondverzorging, die hij beheerst, niet uitvoeren. Ook de verloning is aanzienlijk minder. En het belangrijkste argument: er zijn zo’n 30.000 verpleegkundigen te weinig in ons land. Ook dat werd deze week door minister Frank Vandenbroucke nog eens aangehaald.
“Als ik de kans krijg anderhalf jaar langer over mijn studie te doen, heb ik mijn bachelor en kan ik nog tien jaar meedraaien als verpleegkundige.” Bekomend van de eerste schok over het wegvallen van de financiële tegemoetkoming stelde Kris voor dat hij dan zelf de rest van zijn studie zou betalen, terwijl hij intussen een werkloosheidsvergoeding trok. “Maar dat mocht niet. Ik moest mij beschikbaar houden om te solliciteren. Toen ik dat hoorde, ben ik op ziekteverlof gegaan. Ik was eerlijk gezegd gecrasht. Ik zag die vacatures voor ingenieurs al binnenstromen, terwijl mijn hart absoluut in de zorg ligt.”
Of hij niet op zijn spaargeld kan teren tot hij zijn diploma heeft?
“Dat doe ik niet. Ik sta dicht bij de eindmeet om een knelpuntberoep in te vullen en word hierbij nu de pas afgesneden door de VDAB. Vlaams minister van Werk Jo Brouns (CD&V), Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) en federaal minister van Volksgezondheid Frank Vandenbroucke (Vooruit), die mij deze week nog als voorbeeld prees, zouden een oplossing moeten voorzien. Waarom mag ik op eigen kosten niet voortstuderen, met een werkloosheidsvergoeding? Ik kan toch niet de enige zijn in deze situatie?”
Beslissing van VDAB
De Thomas More Hogeschool Lier zegt dat de beslissing volledig bij VDAB ligt. Daar klinkt het dat er niet alleen een achterstand was in de stage-uren opgebouwd in de coronaperiode, maar dat er ook tekorten waren in de theorievakken. Volgens VDAB waren er ook ongewettigde afwezigheden en komt Kris hierdoor zijn contract met de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding niet na. Hij heeft ook geen klacht ingediend om de beslissing aan te vechten. “Dat zal ik dan nu doen. Mijn afwezigheden heb ik altijd gewettigd via de nodige documenten die ik via het systeem van de Thomas More Hogeschool invoerde. Spijtig genoeg is mijn account nu afgesloten, anders kon ik alle bewijzen voorleggen.”
“Waarom kreeg ik nooit eerder verwittigingen dat mijn contract zou worden stopgezet?” Kris klinkt nu nog strijdvaardiger. “Ik was voor mijn theorie altijd geslaagd. Mijn achtergrond als ingenieur kwam mij van pas. Ik hoop dat de ministers een menswaardig systeem uitvinden waardoor VDAB-studenten die een diploma in een knelpuntberoep willen halen maar door een tegenslag een achterstand oplopen, niet met het badwater worden weggegooid. Het is zonde van de tijd en de energie, in een maatschappij die verpleegkundigen meer dan ooit nodig heeft.”
Kris is dankbaar dat Sint-Mathildis Boechout hem de kans geeft om er vandaag als zorgkundige te starten. “Intussen tast ik de mogelijkheden af om in avondonderwijs mijn bachelor verpleegkunde af te ronden. Het grootste probleem van die combinatie met een voltijdse job wordt het vervullen van mijn stages.”