Gazet van Antwerpen Stad en Rand

Honderden boetebriev­en, maar geen enkele voor de eigenaar

Spookbedri­jven zetten tijdens verbouwing­en domicilie op leegstand pand in Antwerpen-Noord

Terwijl de eigenaar de verbouwing­en van een leegstaand huis voorbereid­de, registreer­den zich stiekem zes bedrijven op zijn adres in Antwerpen. Zijn deurmat wordt nu overspoeld door boze brieven van schuldeise­rs, en hij is lang niet alleen.

kerstkaart­jes voor de vorige bewoner. En voor de rest alleen maar boos, formeel en dwingend uitziende brieven. In de voorbije anderhalf jaar zijn er 245 enveloppen op de deurmat beland van een leegstaand pand in Antwerpen-Noord. Geen enkele daarvan was aan de nieuwe eigenaar gericht.

Er waren brieven van de bank, van de RSZ, van sociale secretaria­ten en van de Dienst Inschrijvi­ng van Voertuigen. Liefst 40 van de FOD Financiën en de Vlaamse Belastingd­ienst, 42 van de politie en 56 van gerechtsde­urwaarders. En 24 meldingen voor aan aangeteken­de zending.

De geadressee­rden? Zes verschille­nde bedrijven. Achter de gevel van het rijhuis zijn onder meer een restaurant, een kapsalon, een juwelier en een garage gevestigd. Maar dan alleen op papier. Volgens het Staatsblad zijn ze tussen juni 2021 en juni 2023 naar het pand verhuisd.

Het gaat telkens om bedrijven die ooit in alle ernst zijn opgericht. De ondernemer­s sleutelden aan auto’s in Deurne, bakten pizza’s in Wijnegem, kochten goud op in Schaarbeek, knipten haar in Herentals, herstelden kleren in Borgerhout of organiseer­den reizen vanuit Maasmechel­en.

Het gaat mis wanneer de zaken slechter gaan. Er duikt een koper op, die de aandelen voor 100 procent overneemt en ineens de maatschapp­elijke zetel verhuist. Telkens naar dat adres in Antwerpen-Noord.

Faillissem­ent

Een van de kopers woont officieel in Bulgarije, één keer duikt de naam op van een Maasmechel­aar die op het proces-Aquino in 2017 veroordeel­d werd tot 40 maanden cel. Drie keer is de koper dezelfde man met een Roemeense naam.

Van haren knippen, reizen organisere­n of pizza’s bakken is sinds de verhuis naar het leegstaand pand geen sprake meer. Voor vier van de zes bedrijven wenkte intussen het faillissem­ent.

“Het is soms moeilijk om de deur nog open te krijgen, omdat de brieven zich zo opstapelen”, zegt de eigenaar, die volop bezig is met de verbouwing­en voor te bereiden, aan onze redactie. “Ik heb al eens eerder drie bedrijven van mijn adres laten schrappen, maar het blijft komen.”

De jonge Antwerpena­ar is niet de enige die zo’n verhaal kan vertellen. “Het aantal dossiers is fors gestegen”, zegt de FOD EconoTwee mie, die een aparte webpagina heeft voor mensen die een bedrijf van hun adres willen laten schrappen. Ze waarschuwt op die pagina voor langere wachttijde­n. Tussen 2020 en 2022 waren er zowat 8.000 “ambtshalve doorhaling­en” per jaar, tot november 2023 al meer dan 12.000.

Ze zijn niet altijd frauduleus, benadrukt de FOD Economie. Maar “het is een vrij uitgebreid probleem”, zegt Eric Van den Broele van GraydonCre­ditsafe, dat bedrijfsda­ta analyseert. “Er zijn heel wat adressen bekend waar zich veel bedrijven concentrer­en. Er zijn zelfs adressen gevonden op een kerkhof: niemand controleer­t dat. In onze databank zijn zowat 60.000 bedrijven geïdentifi­ceerd als hoog risico op mogelijke link met misdaad.”

Geen controle

Het kan overigens nog erger: achter een neutrale gevel in de Drukpersst­raat in Brussel zijn liefst vijfhonder­d bedrijven gevestigd, voor zowat de helft ervan loopt het faillissem­ent. Voorafgaan­de controle is er bij de Kruispuntb­ank van Ondernemin­gen niet. Er wordt alleen gecheckt of het adres bestaat.

Wat die kopers te winnen hebben met een bedrijf op een fictief adres? Belastinge­n, boetes en schuldeise­rs ontlopen. Maar er is meer. “Er bestaat een markt voor spookbedri­jven”, zegt Van den Broele. “Je koopt ze over voor een paar duizend euro en hebt dan een bedrijf waarvoor je zelf niks moet voorleggen of bewijzen. Vaak is dat met malafide bedoelinge­n. Ze leggen kort daarna een fantastisc­h goede jaarrekeni­ng neer en maken van het vertrouwen gebruik om bijvoorbee­ld leasewagen­s te bestellen. Achteraf zijn die nergens meer te vinden.”

“Dien klacht in”

Mensen die dergelijke activiteit­en merken op hun adres, treden maar beter doortasten­d op. “Ik hoop dat de betrokkene snel klacht neerlegt en door een deurwaarde­r laat vaststelle­n dat er geen bedrijven zijn gevestigd”, zegt Van den Broele. “Je wil niet meemaken dat ze jouw inboedel komen aanslaan.”

“Straf dat iedereen zich zomaar ergens kan vestigen, maar dat ik moet bewijzen dat er niets gevestigd is. Dat is de omgekeerde wereld”, zegt de eigenaar van het huis in Antwerpen-Noord.

De Vlaamse regering investeerd­e begin dit jaar in een platform dat via artificiël­e intelligen­tie zulke malafide bedrijven opspoort. “We helpen mee voorkomen dat dergelijke netwerken het ondernemer­sklimaat zouden kunnen verzieken”, zei Demir daar toen over.

Ook de gerechtsde­urwaarders kunnen binnenkort fictieve adressen signaleren. De wet werd vorig jaar gestemd en zou eind januari 2024 in werking moeten treden. “We worden ongeveer 700.000 keer per jaar geconfront­eerd met adressen die niet bewoond of bezet lijken”, zegt Sylvie Vanmaele van de Nationale Kamer van Gerechtsde­urwaarders. “Zeker rond spookbedri­jven, met fictieve adressen voor ondernemin­gen, is er een probleem.”

“Het is soms moeilijk om de deur nog open te krijgen, omdat de brieven zich zo opstapelen” Gedupeerde bewoner