Al elf maanden op rij natter dan normaal
Ons land krijgt al sinds oktober 2023 meer neerslag te slikken dan gemiddeld. Ook het aantal rampen neemt toe: het voorbije jaar kregen we vijf zware overstromingen te verwerken.
Augustus was een mooie maand: de zon scheen meer dan normaal (235 uur), het was anderhalve graad warmer (19,8 graden) dan gemiddeld en er waren minder onweersdagen (9). Toch viel er ook bijna twee keer zoveel regen dan normaal: 152,9 mm, tegenover gemiddeld 86,5 mm. Dat maakt van augustus de elfde maand op rij waarin het meer regent dan gemiddeld, blijkt uit cijfers van het KMI.
Al die regen leidt steeds vaker tot overlast. In de laatste elf maanden werd Vlaanderen geconfronteerd met vijf rampen. Een eerste keer in november 2023 toen de aanhoudende regen de Westhoek blank zette. Een tweede keer volgde in januari 2024, waarbij vooral in Oost-Vlaanderen en Vlaams
“Door de klimaatverstoring beweegt de straalstroom niet meer zoals vroeger, het weer dat we hebben, blijft langer hangen”
Jill Peeters
Weervrouw
Brabant zandzakjes aangesleept moesten worden. In mei 2024 was het de beurt aan Limburg, met de Voerstreek als epicentrum. Begin juli kreeg de streek rond Mechelen het hard te verduren. En op 1 augustus viel er op sommige plaatsen tot 50 liter water in enkele uren tijd.
“Niet elke ramp is al erkend”, benadrukt het Vlaams Rampenfonds, want zoiets vraagt tijd. “We kunnen wel vaststellen dat er het laatste jaar veel meldingen zijn voor ongunstige weersverschijnselen, vooral met wateroverlast tot gevolg. Een mogelijke bijkomende factor is dat het Vlaams Rampenfonds actief heeft gecommuniceerd sinds de wateroverlast in de Westhoek. Daardoor is de naamsbekendheid ervan gestegen.”
Straalstroom
Het mag duidelijk zijn: áls het regent, regent het hard en intens. “We hebben meer neerslag gemeten in augustus terwijl er minder onweersdagen waren. Dat wil toch zeggen dat de buien krachtiger en intenser zijn”, zegt weerman Frank Deboosere.
Dat bevestigt weervrouw Jill Peeters. “We zien duidelijk de gevolgen van de klimaatverstoring. Als je over een langere periode kijkt, zien we effectief meer regen. Dat heeft te maken met de straalstroom. Vroeger bracht die ongeveer om de tien dagen een weersverandering. Die luchtstromen maken dat het weer in beweging bleef en we een natuurlijke variatie kregen. Maar die straalstroom is door de klimaatverstoring ‘lui’ geworden en beweegt niet meer zoals vroeger, het weer dat we hebben, blijft langer hangen. Als het regent, blijft het regenen. Maar als het droog is, zoals in 2022, blijft het ook droog.”
Peeters wijst erop dat alle weerfenomenen steeds extremer worden. “De normaliteit is weg. Wij hebben misschien het natste jaar achter de rug, maar het is tegelijk op Europees niveau ook de warmste zomer en we zullen wereldwijd ook het warmste jaar noteren.”