Duitse kiezer verkilt investeringsklimaat
Ralf Wintergerst, de voorzitter van de Duitse werkgeversorganisatie Bitkom, maakt zich zorgen. Zijn 2.200 leden, gaande van tech-start-ups tot reuzen als Siemens, vrezen dat de opkomst van extreemrechts het economische klimaat zal schaden. “Duitsland moet zich openstellen naar de rest van de wereld en innovatief blijven. Die waarden zie je niet bij AfD, noch bij Bündnis Sahra Wagenknecht (BSW, red.)”, oordeelt hij. Die twee radicale partijen haalden in Thüringen bijna de helft van de stemmen, in Saksen vier op de tien.
Voor de Duitse bedrijven staat er veel op het spel. De economie in het land groeit amper nog. Voor een ommekeer zijn twee zaken nodig: investeringen en arbeidskrachten. Politiek extremisme dreigt net op dat vlak roet in het eten te gooien. Vooral de hoogtechnologische halfgeleiderindustrie, die in Saksen sterk staat, houdt haar hart vast. Met het netwerk Silicon Saxony heeft de staat sterk ingezet op die sector, voortbouwend op de expertise die al tijdens het communisme aanwezig was. Saksen herbergt de grootste concentratie van chipsfabrikanten in Europa. Eén op de drie chips die in Europa wordt geproduceerd, komt uit die
“Een beleid dat de grenzen wil sluiten, is een gigantisch gevaar voor het digitale Duitsland”
Ralf Wintergerst Voorzitter Bitkom
deelstaat. X-Fab uit Tessenderlo, het zusterbedrijf van Melexis, heeft fabrieken in Dresden en Erfurt, de hoofdsteden van Saksen en Thüringen.
De komst van mega-investeringen door het Taiwanese TSMC in Dresden en het Amerikaanse Intel in Maagdenburg, de hoofdstad van de buurstaat Saksen-Anhalt, leek het succes van dat beleid te onderstrepen. Via de EU Chips Act zijn ruime subsidies voorhanden. Maar de kans dat in de toekomst xenofobe extremisten de plak zouden kunnen zwaaien in de deelstaten, is voor die investeerders een regelrechte nachtmerrie. “De chipsfabrieken die in Saksen gepland zijn, zullen zonder buitenlands personeel niet kunnen draaien”, stipt Wintergerst aan. “Die mensen moeten we actief aantrekken. Een beleid dat achteruit wil in plaats van vooruit, en dat de grenzen wil sluiten, is een gigantisch gevaar voor het digitale Duitsland.” Eerder dit jaar nam Bitkom het AfD-programma onder de loep. De conclusie: de voorstellen staan haaks op alles wat de technologiesector nodig heeft, en realisatie ervan zou de concurrentiekracht zwaar ondermijnen. “Het beleid van AfD is fundamenteel gekant tegen technologische innovatie.”
AfD kan nog van de macht worden gehouden. Maar de regering moet wel dringend werk maken van een ander beleid, vindt Bitkom. De populariteit van AfD zet een rem op de economische groei van de regio. Terwijl de beroepsbevolking van Saksen tegen 2030 met 300.000 eenheden gekrompen zal zijn, hebben de chipmakers 20.000 extra werknemers nodig. “Dat lukt niet zonder immigratie”, zei directeur Frank Bösenberg van Silicon Saxony eerder dit jaar al. Isolationistisch beleid is een bedreiging voor de welvaart, weet ook Jochen Hanebeck, de ceo van chipfabrikant Infineon. Het bedrijf heeft in de Saksische hoofdstad Dresden 3.500 mensen in dienst, en heeft er nog 1.000 extra nodig voor een nieuwe fabriek die in 2026 klaar moet zijn. Die werknemers worden overal ter wereld gezocht. Maar buitenlanders willen alleen komen als ze zich welkom voelen.
In ‘De Grote Markt’ duikt de economieredactie dagelijks in een opmerkelijke beweging in de economische wereld.