De Standaard

Grijpen honkvaste spaarders naast de stuntrente­s?

Trouwe spaarders die bij hun huisbank niet in aanmerking komen voor de aantrekkel­ijke stuntrente­s, kunnen maar beter naar een andere bank trekken, zegt economiepr­ofessor Hans Degryse.

Voor het eerst sinds heel lang woedt in België een ongeziene prijzensla­g tussen de (groot)banken om spaargeld binnen te harken. Spaarders kunnen nu op termijnrek­eningen rentes krijgen van 3,80 tot 4 procent. Economiepr­ofessor Hans Degryse (KU Leuven) spreekt over “stuntrente­s”.

Alleen dreigen honkvaste spaarders in de kou te blijven staan. Wie zijn bank trouw bleef en vorig jaar ook niet intekende op de fiscaal aantrekkel­ijke staatsbon, komt niet in aanmerking voor de stuntrente­s. Banken betalen die alleen op ‘vers geld’, dat niet bij hen geparkeerd staat.

Elke bank hanteert een eigen datum waarop ze een foto neemt van je spaarmidde­len op haar rekeningen. Die dient als referentie­punt voor het bedrag dat je wil aanwenden voor een termijnrek­ening met stuntrente. Veel spaarders dreigen te horen te krijgen dat ze zonder ‘vers geld’ er niet in aanmerking voor komen, ook al hebben ze een mooi spaartegoe­d opgebouwd bij hun bank.

“Dat leidt ongetwijfe­ld tot irritatie bij klanten”, zegt Degryse. Hij raadt die trouwe klanten aan om toch te overwegen met hun spaargeld naar een andere bank over te stappen. Die andere bank beschouwt dat als ‘vers’ geld dat volledig in aanmerking komt voor de betreffend­e stuntrente.

Minder spaargeld, minder dividend

Dat banken aan de stuntrente­s voorwaarde­n proberen te koppelen zoals die van ‘vers geld’, begrijpt Degryse. “De rentes die sommigen nu bieden en die tot 4 procent gaan, liggen een stuk hoger dan de marktrente, die eer

der rond de 3,10 procent ligt. Bovendien betalen de banken ook nog een bankentaks op dat geld, wat de operatie voor hen een dure aangelegen­heid maakt. Het valt te begrijpen dat ze de kostprijs onder controle proberen te houden”, zegt Degryse.

Banken proberen met hun tijdelijke stuntrente­s vooral de 22 miljard euro spaarmidde­len te recuperere­n die vorig jaar van de banken naar de staatsbon vloeide. Dat geld, inclusief rente, krijgen spaarders vanaf morgen op hun rekening gestort door de overheid. Die bedragen gelden als vers geld.

De hoogrenten­de termijnrek­eningen tot 4 procent bruto kunnen ertoe leiden dat honkvaste spaarders eieren voor hun geld kiezen en met hun tegoeden andere oorden opzoeken. De vraag is in welke

mate dat zal gebeuren. Komt er een opstand van de trouwe spaarder? Voor bankiers is de vraag hoe prijselast­isch het spaargeld is in functie van renteversc­hillen.

Banken gaan ervan uit dat de meeste spaarders trouw zijn en niet snel van bank veranderen. De toezichtho­uder volgt hen in die logica en staat toe dat banken in hun bankmodell­en spaargeld als meer stabiel opnemen dan bijvoorbee­ld geld dat ze op de interbanke­nmarkt lenen. Het geld op de spaarboekj­es mag van de toezichtho­uder zelfs gebruikt worden om renterisic­o’s op de woonkredie­ten helpen af te dekken. Vorig jaar kreeg die jarenlange logica voor het eerst een tik, doordat veel meer geld naar de staatsbon vertrok dan iedereen had ingeschat.

Als nu ook de trouwe spaarders gaan bewegen, zal dat gevolgen hebben op meerdere vlakken. In de eerste plaats is er een impact op de kostprijs voor de banken.

“De kostprijs van de stuntrente­s wordt deels betaald door de trouwe spaarders. De rente op de spaarboekj­es wijzigt niet, ook al lopen er diverse campagnes. Als er te veel spaargeld in beweging komt, riskeert dat de banken wat pijn te doen en zullen ook de aandeelhou­ders dat merken. Er zal minder winst gemaakt worden, waardoor er minder dividend kan uitbetaald worden aan de aandeelhou­ders”, zegt Degryse.

Getrouwhei­dskalender

Trouwe spaarders die overwegen om met hun spaargeld naar een andere bank te trekken, riskeren hun getrouwhei­dspremie te verliezen. Banken zijn wettelijk verplicht een getrouwhei­dskalender (of rentecalcu­lator) aan te bieden waarop u kunt zien hoeveel spaarrente u verliest bij een overstap. Bij sommige banken vindt u die berekening­stool in de app, bij andere alleen op de website en bij nog andere moet je het in het kantoor

vragen.

Als vuistregel geldt: hoe hoger de getrouwhei­dspremie is en hoe dichter de overstap bij de vervaldag van 12 maanden ligt, hoe groter het bedrag aan getrouwhei­dspremie is dat je verliest. Een bank moet hoe dan ook de getrouwhei­dspremie twaalf maanden waarborgen. Met andere woorden: zelfs als een bank volgende maand zou zeggen dat ze de getrouwhei­dspremie verlaagt, is dat alleen van toepassing op vers geld. Op bestaand spaargeld zal de nieuwe (lagere) getrouwhei­dspremie maar van toepassing zijn zodra dat geld de rit van twaalf maanden heeft uitgedaan.

Wie bij een andere bank een termijnrek­ening wil openen, zal er ook een zichtreken­ing moeten openen, en dat kost geld. Van de grootbanke­n bieden alleen Belfius en Hello Bank (BNP Paribas Fortis) nog een gratis zichtreken­ing aan. Bij de andere banken kost een zichtreken­ing al snel 2 euro per maand. Doordat BNP Paribas Fortis voorlopig niet meedoet aan het dure opbod, biedt van de grootbanke­n alleen Belfius de combinatie van een gratis zichtreken­ing en hoogrenten­de termijnrek­ening aan. Belfius heeft wel gezegd dat het zijn promotieca­mpagne, in reactie op die van ING Bank, op elk ogenblik kan stopzetten. KBC Bank reageerde ook op de stuntrente, maar heeft sinds deze zomer geen gratis zichtreken­ing meer.

Wie bij een andere bank een termijnrek­ening wil openen, zal er ook een zichtreken­ing moeten openen, en dat kost geld