VS sanctioneren ngo die Israëlische kolonisten helpt en Palestijnse picknickers bedreigt
Amerikaanse sancties tegen de ngo Hashomer Yosh, die de illegale kolonisatie van Palestijns gebied ondersteunt, zijn ook een waarschuwing voor de Israëlische premier Benjamin Netanyahu. De ngo steunt op het vrijwilligerswerk van jonge Israëli’s, vaak tieners, om Palestijns land in te palmen.
Officieel wil de Israëlische ngo Hashomer Yosh landbouwers helpen die “dapper” Israëlisch grondgebied beschermen, ondanks alle economische moeilijkheden en “frequente criminaliteit” waarmee ze te kampen krijgen. Alleen: de ngo doet dat in “Judea en Samaria”, de oude Hebreeuwse benaming voor de Palestijnse gebieden op de Westelijke Jordaanoever. In de praktijk helpt Hashomer Yosh vooral Joodse kolonisten in illegale nederzettingen de oorspronkelijke Palestijnse bewoners buiten te houden.
Dat volstond voor de Verenigde Staten om de ngo woensdag sancties op te leggen. Hashomer Yosh “neemt deel aan of ondersteunt materiële hulp voor gewelddadige acties” die de Westelijke Jordaanoever destabiliseren, waar de zenuwen sinds de oorlog in Gaza strak gespannen staan. Het dodelijke geweld dat uit die spanning voortkomt, komt vooral uit Israëlische hoek en kende al honderden Palestijnse slachtoffers. De VS legden sindsdien al sancties op aan verschillende kolonisten en kolonies. Dat Hashomer Yosh enkele van die kolonisten en nederzettingen toch bleef ondersteunen, komt de ngo nu op Amerikaanse sancties te staan. De organisatie verliest de toegang tot haar Amerikaanse bezittingen en kan in de VS niet langer aan fondsenwerving doen.
Het merendeel van zijn middelen krijgt Hashomer Yosh, Hebreeuws voor “beschermer van Judea en Samaria”, rechtstreeks van de Israëlische overheid. De sancties zijn dus ook een Amerikaanse waarschuwing voor de regering van premier Benjamin Netanyahu. Verschillende ministers in zijn regering hebben nauwe banden met de kolonistenbeweging.
Aanval op vredesactivist
Het Israëlische leger werkt bovendien vaak samen met Hashomer Yosh wanneer die de confrontatie opzoekt met Palestijnen of hen probeert te verdrijven uit hun woongebied. Netanyahu reageerde misnoegd op de Amerikaanse maatregelen. “Israël tilt uiterst zwaar aan de sancties die opgelegd zijn aan Israëlische burgers. Het onderwerp is voorwerp van een heftige discussie met de VS”, klonk het in een mededeling van zijn kantoor. Verder dan een schot voor de boeg gaan de Amerikanen evenwel niet: Israëlische overheidsfunctionarissen die de kolonisatie van de Westelijke Jordaanoever mee mogelijk maken of aanmoedigen, ontkomen tot dusver aan sancties.
De voorbije jaren waren medewerkers van Hashomer Yosh betrokken bij verschillende gewelddadige incidenten. Videobeelden van twee dergelijke voorvallen op de Westelijke Jordaanoever tonen Israëli’s met kledij van de ngo die zonder enige reden Palestijnen verdrijven van een picknickplek met de gewillige hulp van Israëlische soldaten, en een medewerker die een Israëlische vredesactivist aanvalt met een houten stok.
Het incident dat voor de VS de druppel betekende, was de ‘beveiliging’ van de illegale nederzetting Khirbet Zanuta door vrijwilligers van de ngo. Israëlische kolonisten verdreven daar in januari de tweehonderd Palestijnse bewoners en vernielden daarbij onder andere een school die gebouwd was met steun van de Europese Unie. Daarna schermden de ngo-vrijwilligers de nederzetting af met hekken om te verhinderen dat de originele bewoners konden terugkeren.
Legerdienst ontlopen
De vrijwilligers van Hashomer Yosh ‘ bewaken’ dergelijke nederzettingen, die vaak boerderijen van schaapherders zijn, en ‘beschermen’ de grazende kuddes van illegale boeren. Daarbij zetten ze onder andere drones in, ondanks een algemeen verbod op dronebezit op de Westelijke Jordaanoever. Op die manier kunnen illegale Joodse boerderijen snel grote lappen Palestijns land inpalmen. Door de steun van het Israëlische leger aan de kolonisten staan de Palestijnse bewoners telkens weer voor een voldongen feit.
Hashomer Yosh, dat sinds 2013 actief is, telt amper betaalde medewerkers en steunt vooral op de honderden jonge vrijwilligers, vaak tieners, die het jaarlijks kan rekruteren. Ook een samenwerking met de universiteit van Ariël in de bezette gebieden levert medewerkers op. Voor de oorlog in Gaza begon, organiseerden scholen zelfs studiereizen naar de nederzettingen die de ngo ‘beschermt’. Jaarlijks ontkomen ook enkele Israëli’s aan hun dienstplicht in het leger door voor Hashomer Yosh te werken als burgerdienst.
Sinds de oorlog losbrak, verhoogde Hashomer Yosh zijn aanwezigheid in de Palestijnse gebieden en gaat de ngo driester te werk. “Het is nu mogelijk om dingen te doen die anders veel lastiger zouden zijn geweest”, zegt Dror Etkes, oprichter van Kerem Navot, een organisatie die kolonisten op de Westelijke Jordaanoever monitort, in het progressieve blad +972 Magazine. “Het is makkelijker om Palestijnse gemeenschappen te deporteren, nederzettingen te vestigen en land over te nemen.” Etkes denkt dat de Amerikaanse maatregelen een beperkte impact zullen hebben: “Ik zie de organisatie niet instorten door de sancties.”
“Het is makkelijker om Palestijnse gemeenschappen te deporteren, nederzettingen te vestigen en land over te nemen”
Dror Etkes
Oprichter van Kerem Navot