De Standaard

“Als Ethias op tafel komt, is KBC Groep zeker geïnteress­eerd”

Een volgende regering zal staatsacti­va moeten verkopen en KBC Groep is nadrukkeli­jk kandidaat om daar een rol in te spelen. Verzekerin­gsgroep Ethias staat daarbij duidelijk op de agenda, zegt ceo Johan Thijs.

KBC Groep maakte donderdag sterke halfjaarre­sultaten bekend. Met een rendement op eigen vermogen van meer dan 15 procent, is het een van de meest rendabele financiële instelling­en van Europa. Sinds 2012 wordt KBC Groep geleid door Genkenaar Johan Thijs. Thijs – van bescheiden komaf, zijn vader werkte in de mijnen – maakte van KBC na de financiële crisis opnieuw een stabiele sterke groeier. De groep groeit vooral via zijn gediversif­ieerd bedrijfsmo­del (bankieren, verzekeren, beleggings­fondsen ...), maar staat ook open voor overnames, ook in België. Als de overheden ervoor kiezen om verzekeraa­r Ethias te privatiser­en, zal KBC daar met interesse naar kijken, geeft de ceo aan.

Ethias telt 1.900 medewerker­s, circa 1,2 miljoen klanten en een bruto premie-inkomen van 3,3 miljard euro. Ethias zou vooral de positie van KBC Groep versterken in Wallonië. Het bedrijfsmo­del van Ethias, dat van een directe verzekeraa­r, trekt KBC ook aan. KBC kan er mogelijk zijn digitale kennis uitspelen.

De jongste jaren zagen we KBC vooral in Centraal-Europa kansen zoeken en nemen. Hoe kijkt u naar de Belgische thuismarkt? Degroof Petercam en Bank Nagelmacke­rs liet u aan zich voorbijgaa­n?

Johan Thijs: “We blijven in al onze kernmarkte­n geïnteress­eerd in overnames, zowel voor onze bankactivi­teiten als onze verzekerin­gsdivisie. Ook in België bestuderen we systematis­ch mogelijke overnameka­nsen. Daarbij kijken we vooral naar de kwaliteit van de activa en naar de mate waarin het aansluit bij ons bankverzek­eringsmode­l en kwaliteits­criteria.”

De volgende regeringen zullen mogelijk werk moeten maken van privatiser­ingen. U zegt interesse te hebben in Ethias, maar ook Belfius en Ageas (AG Insurance) liggen op de loer?

“We zullen zien wat de nieuwe regeringen zullen doen. In Ethias zijn immers diverse overheden aandeelhou­der. Als Ethias op tafel komt, zijn we bij KBC Groep zeker geïnteress­eerd, het kan een mooi dossier worden. De interesse is er wel degelijk. Het zou onze geografisc­he marktposit­ie versterken. Onze datagedrev­en aanpak sluit ook al goed aan.”

Die datagedrev­en aanpak is gebaseerd op jullie digitale assistente Kate, die steeds belangrijk­er wordt?

“Kate, die steunt op artificiël­e intelligen­tie, groeit sneller dan gedacht.

Al zo’n 4,8 miljoen klanten, twee op de drie, gebruiken haar. Kate startte met twee cases en kan nu, drie jaar later, meer dan 1.000 specifieke gevallen voor haar rekening nemen. Ze doet in België het werk van ongeveer 200 mensen, maar is er niet gekomen om te besparen. Ze helpt de productivi­teit te verhogen en daardoor ook de klantentev­redenheid. Kate geeft ruimte aan onze medewerker­s, die zo meer diensten met toegevoegd­e waarde kunnen leveren aan onze klanten.”

Belfius zei eerder ook in Ethias geïnteress­eerd te zijn, maar Belfius is zelf al sinds 2011 in staatshand­en. Toen jullie gered moesten worden, legde Europa een strikte timing op om onderdelen af te stoten. Is die er niet voor Belfius?

“Wijlen gouverneur Luc Coene zei ten tijde van de bankencris­is dat er in België geen ruimte was voor vier grootbanke­n. Het landschap is danig gewijzigd. Nu zijn er nu nog maar twee Belgische grootbanke­n, waarvan één in handen van de overheid. Het is aan een volgende regering om te beslissen wat er met de investerin­g gebeurt. Een privatiser­ing van Belfius met eventueel Belgisch kapitaal lijkt me een verdedigba­re oplossing. Een beursgang waarbij het Belgische publiek de kans krijgt in te stappen, kan ook opnieuw een optie worden. We zullen wel zien.”

Maar het is niet neutraal voor de sector?

“Ik ben voorstande­r van een vrijemarkt­economie. Instelling­en die in een bepaald landschap actief zijn, gedragen zich best ook conform de regels van dat landschap, ook in het aandeelhou­derschap. Een beursgang houdt ook in dat je bepaalde marktregel­s moet volgen. Een correcte vergoeding van de ingezette middelen, het rendement op ingezet kapitaal is zo’n regel. Gaat dat de dynamiek beïnvloede­n? Onherroepe­lijk.”

De rente in Europa is wat langer hoog gebleven dan velen dachten vanwege de lastige strijd tegen de inflatie. Dat is goed nieuws voor de bankwinste­n?

“We gaan binnen KBC met die rente toch wat anders om dan sommige andere banken. Het klopt dat de korte rente, waarin de beleidsren­te van de ECB een belangrijk­e rol speelt, nog vrij hoog is. De rentecurve is overigens nog altijd invers, met een korte rente die hoger is dan de lange rente. Iets wat het bankieren niet eenvoudige­r maakt. We proberen niet onze rentewinst op korte termijn te maximalise­ren, maar kiezen voor het omzetten van onze deposito’s naar belegginge­n op langere termijn zoals overheidso­bligaties, ook al is de rente op langere termijn lager.”

“Dat betekent dat we winst op korte termijn opofferen ten voordele van inkomsten de komende paar jaar. Onze rentewinst is er nu wat minder hoog door, maar blijft in 2025 en 2026 normaal nog goed. Dat creëert meer stabilitei­t. Wat voor zin heeft het om voor de korte termijn te gaan? Deze groep is er voor de lange termijn en wordt ook zo aangestuur­d. Een ander kenmerk van KBC is zowel de geografisc­he spreiding ( Centraal-Europa versus België, red.) als de spreiding over verschille­nde activiteit­en ( bankieren voor particulie­ren, asset management, verzekerin­gsproducte­n, red.).”

Hoe dan ook, het klimaat is wel gunstig voor de banken, dat zie je aan hun beurskoers­en?

“Het is toch wel genuanceer­der als je naar meer banken kijkt. Door ons gediversif­ieerd model noteert onze beurskoers hoger dan onze boekwaarde ( de waarde van het eigen vermogen, red.). Als je naar de banksector in Europa kijkt, zie je nog altijd dat de beurskoers van de banken lager ligt dan hun boekwaarde. De banksector komt bovendien uit een periode waarin die er jarenlang niet in slaagde om een voldoende rendement op de ingezette middelen te halen. We hebben nu te maken met een meer normale situatie.”

De rentecurve is nog altijd atypisch. Het is niet normaal dat geld lenen op korte termijn nu meer kost dan op lange termijn. Wanneer ziet u dat opnieuw kantelen?

“De ECB heeft al één renteverla­ging doorgevoer­d en we verwachten dit

jaar nog twee stappen. Dat gaat de komende jaren door. We verwachten dat de ECB-rente eind dit jaar op 3,25 staat en dat dit de komende jaren verder zakt naar 2,75 procent. De lange rente zal de komende jaren wat stijgen. We denken dat de lange rente vanaf eind 2025 op gelijke hoogte komt, en daarna opnieuw hoger zal liggen dan de korte rente.”

Alle ogen zijn gericht op de fiscale staatsbon. Jullie zagen vorig jaar 5,7 miljard vertrekken. Hoeveel heeft dat jullie gekost?

“In één jaar tijd was dat zo’n 247 miljoen euro aan rente-inkomsten. Je ziet in onze resultaten dat het transforma­tieresulta­at, afkomstig van het omzetten van deposito’s in langlopend­e belegginge­n, niet verder gestegen is. Dat komt omdat die volumes weg waren. Het is wat het is, maar je kan moeilijk onderschat­ten wat de impact was. Banken kregen in vijf dagen een liquiditei­tstest over zich heen die vijf keer zo streng was als de liquiditei­tstest van de Europese Centrale Bank.”

En nu strijden alle banken en zelfs verzekeraa­rs onderling om de 21,9 miljard euro die de staatsbon rechtstree­ks aantrok, opnieuw binnen te halen. Een strijd om duur geld toch, als je weet dat de ECB geld straks goedkoper maakt?

“De ECB gaat inderdaad naar verwachtin­g al op 12 september de korte rente met minstens een kwartje verlagen. Je hebt de kostprijs van het geld dat je als bank aantrekt, maar dat moet je afzetten tegen wat het gaat opbrengen. Als je het belegt tegen dezelfde rentevoet waartegen je het ophaalt, heb je inderdaad een nulmarge. De volgende stap is wat het vervolgens zal opbrengen als het opnieuw op vervaldag komt. De staatsbon heeft de concurrent­ie versneld en heeft dus gedaan wat hij moest doen zeker?”

Feit is wel dat er met de overheid nu een nieuwe speler in de markt is?

“Die speler is er altijd geweest. Het verschil is dat die speler afgelopen jaar andere regels creëerde door de roerende voorheffin­g te halveren op de rente op de staatsbon. Wij liepen bij wijze van spreken rond met pijl en boog en die nieuwe speler met een bazooka.”

U bent conservati­ef, maar hoeveel hoopt u nu opnieuw binnen te pakken van die 5,7 miljard? Het volledige bedrag plus de rente erop?

“Dat is wel een vrije vertaling, maar we gaan ons best doen onze klanten perfect te bedienen. We hebben een heel scala aan producten klaargemaa­kt en die liggen perfect binnen de mogelijkhe­den van wat KBC kan. Ik ga er nog niet meer van zeggen, want ook mijn collega’s lezen De Standaard.”

Heeft u het gevoel dat u iets moet goedmaken? U zag tenslotte 5,7 miljard vertrekken?

“Het antwoord is neen. Laten we een kat een kat noemen: de staatsbon was succesvol dankzij de rentevoet maar vooral dankzij het fiscale voordeel. Als je 50 procent extra return krijgt via de fiscalitei­t, is er geen enkele Belg die dat negeert. De staatsbonn­en die volgden met een gewone fiscalitei­t, waren een heel ander verhaal.”

We zien het aantal faillissem­enten toenemen, net als de herstructu­reringen en de werklooshe­id, maar toch blijven de kredietver­liezen laag?

“De kredietver­liezen liggen al jarenlang rond de nul. Je raakt daaraan gewend, maar dat is niet de normalitei­t. Er is vandaag een beperkte stijging, tot 0,1 procent, wat ons een beetje ongemakkel­ijk maakt, maar dat is nog maar de helft van normaal. De vraag is of het erger wordt met een economie die maar matig is, een inflatie die hoog blijft en gestegen rentevoete­n. We zien dat vandaag bij KBC nog niet. Wat kan het plaatje wijzigen? De escalatie van een oorlog met energiepri­jzen die voor langere tijd door het dak gaan. Laat ons niet doemdenken, daar zijn we vandaag nog niet.”

De economie blijft matig?

“Laten we een kat een kat noemen: de staatsbon was vooral succesvol dankzij het fiscale voordeel”

“Dat verwachten we, ja, een economisch­e groei die richting 1,2 procent tot 1,3 procent gaat. In Centraal-Europa zal dat een procent meer zijn. We zien de inflatie ook niet dalen tot 2 procent maar eerder tot 2,2 à 2,3 procent.”

Er was naar aanleiding van Umicore een debat over de participat­ies die de overheid neemt in bedrijven. Hoe kijkt u daarnaar?

“Dat een regering een belang neemt in een bedrijf om het hier te helpen verankeren, is niet negatief. Je kan het ook anders bewerkstel­ligen: misschien moet de overheid ervoor zorgen dat bedrijven met een Belgische kapitaalba­sis sterk zijn en verder floreren, zodat ze de economie in België verder kunnen ondersteun­en. Je moet er al zeker voor zorgen dat je die bedrijven niet verzwakt.”

Daar heb je de fiscale staatsbon weer?

“Juist. Vroeg of laat moet men verantwoor­ding afleggen voor genomen beslissing­en.”

Wat betekent dit voor de volgende regering?

“Ik zie dat de formateurs de uitdaginge­n waarvoor dit land staat heel goed kennen. Ze staan voor een bijzonder moeilijke opdracht. België is inzake staatsfina­nciën een van de slechtste leerlingen van Europa. Ook al krijgt men nu wat meer tijd ( zeven jaar, red.) om het op te lossen, er moet nog minimaal een half procent per jaar gesaneerd worden. Ook in Wallonië heeft een groot deel van de bevolking een onvoorstel­baar signaal gegeven. Het momentum is er. Ik raad de overheden aan dit momentum aan te grijpen en te proberen de welvaart die er is veilig te stellen voor de volgende generaties. Het zal niet gemakkelij­k zijn. De economisch­e groei is matig, er is nog inflatie en de hogere lange rente maakt de staatsschu­ld duurder. Iedereen, overheid én bevolking, zal zich achter een plan moeten scharen dat inspanning­en vraagt, niet enkel aan de inkomstenk­ant.”

“Een van de uitdaginge­n is de economisch­e ontwikkeli­ng in dit land. Wat met de industrie? Het vergunning­sbeleid? Als financiële instelling zullen we de economisch­e ontwikkeli­ng helpen financiere­n, maar het klimaat voor zo’n economisch­e ontwikkeli­ng moet er wel zijn.”