Partij van Tusk duidelijke winnaar in Polen
De regeringspartij van premier Donald Tusk behaalde volgens een exitpoll 21 zetels en is opnieuw de onbetwiste leider in de Poolse politiek. “We zijn een licht van hoop voor Europa.”
“We zijn een licht van hoop voor Europa”, zei de Poolse premier Donald Tusk zondagavond in zijn overwinningsspeech. Zijn centrumrechtse Burgercoalitie behaalde volgens een exitpoll van peilingsbureau Ipsos 38,2 procent van de stemmen. Dat is goed voor 21 zetels. Daarmee troefde de partij van Tusk de nationaal-populisten van Recht en Rechtvaardigheid (PiS) af, de partij geleid door Tusks grote rivaal Jaroslaw Kaczynski. PiS haalde 33,9 procent van de stemmen, wat 19 zetels opleverde.
Voor de Polen waren de Europese verkiezingen de derde verkiezingen op rij. De parlementsverkiezingen van afgelopen oktober leverden een historische wissel van de macht op. Tusk, een voormalig voorzitter van de Europese Raad van regeringsleiders, verdreef PiS uit de regering en kwam aan het hoofd van een coalitie van centrumrechtse en linkse krachten.
Door acht jaar lang de rechtsstaat te ontmantelen en de publieke omroep te herleiden tot een politieke spreekbuis, was de PiS-regering op ramkoers geraakt met Brussel en Europese bondgenoten. Tusk beloofde de rechtsstaat te herstellen en de Europese banden weer op te lappen, maar hoopte tegelijk zijn Burgercoalitie in ere te herstellen als grootste machtspartij van Polen.
Bij lokale verkiezingen in april lukte dat nog niet: toen behaalde PiS, ondanks interne onrust in de partij, nog het grootste stemmenaantal. Maar de score van zondag is een forse opsteker voor Tusk na een agressieve campagne waarin zijn Burgercoalitie verschillende partijtoppers uit de regering op haar Europese lijst zette. Om haar liberale en stedelijke kernelectoraat te mobiliseren, schilderde de Burgercoalitie PiS af als een partij met een anti-Russische en nationalistische façade, maar met een beleid dat Moskou in de kaart speelde.
Behalve Tusk had ook het extreemrechtse en anti-Oekraïense Konfederacja wat te vieren. Die partij, die mikt op een overwegend jong en mannelijk electoraat, stevende volgens de exitpoll af op twaalf procent van de stemmen en zes zetels.