Extreemrechts is tweede partij in Duitsland
De christendemocraten zijn de winnaars. De SPD van kanselier Scholz behaalt maar 14 procent. Ondanks de schandalen verdubbelt AfD zijn zetelaantal.
Van haar vaderland krijgt Commissievoorzitter Ursula von der Leyen, die haar mandaat wil verlengen, alvast een goede steun in de rug. De christendemocratische Duitse zusterpartijen CDU en CSU (in Beieren) behalen samen, met zondagavond nog niet alle stemmen geteld, 30,3 procent en krijgen 30 van de 96 Duitse zetels in het Europees Parlement. Grote vreugde bij de christendemocraten, die hun slechte resultaat bij de nationale parlementsverkiezingen in 2021, hebben goedgemaakt. Ze vormen weer de grootste partij van het land.
Te radicaal voor Le Pen
Op nummer twee komt Alternative für Deutschland (AfD), met 16,2 procent. De extreemrechtse partij stuurt 16 leden naar Europa, bijna dubbel zoveel als in 2021. Toch zal ze in het EP een marginale rol spelen, omdat ze niet welkom is bij de grote uiterst-rechtse fractie (ID). Onder meer de Franse Marine Le Pen vindt dat AfD te radicale standpunten inneemt en dat de nummers één en twee op de lijst zwaar omstreden zijn. Maandag beraadt
AfD zich over de vraag hoe de delegatie voor het EP eruit kan zien.
De drie Duitse regeringspartijen krijgen klappen. De sociaaldemocraten van kanselier Olaf Scholz behalen maar 14 procent, goed voor 14 zetels, twee minder dan nu, in het EP. Nog nooit heeft de SPD zo slecht gescoord.
De groenen halveren hun zetelaantal: zij tuimelen van 21 tot 12 afgevaardigden. De fantastische score die ze bij de nationale verkiezingen in 2021 behaalden, is weggevaagd tot 11,9 procent. De liberale FDP krijgt vijf zetels. Haar lijsttrekster Marie-Agnes StrackZimmermann is tevreden, want de peilingen hadden een slechter resultaat dan 5 procent voorspeld. Bij de SPD en bij de groenen waren alleen ontgoochelde gezichten te zien.
Wapens voor Oekraïne
Jens Spahn, een kopstuk van de zegevierende CDU, vond dat de komende dagen in het parlement een vertrouwensstemming moest worden gehouden omdat de kiezers het beleid van deze regering hebben afgestraft. Journalisten vragen zich af of de SPD niet beter Boris Pistorius, de minister van Defensie, kanselier maakt omdat hij, met z’n duidelijke taal en heldere plannen om meer in de Duitse defensie te investeren, veel geliefder is dan Olaf Scholz. Opvallend is dat de SPD zoveel zetels verliest omdat haar voormalige kiezers massaal zijn thuisgebleven.
De groenen zijn al maandenlang kop van Jut voor alles wat fout loopt in deze legislatuur. Hun belangrijkste thema, het land hervormen om het klimaat te beschermen, wordt niet gesmaakt.
De protestpartijen scoren. Niet alleen AfD, maar ook het gloednieuwe Bündnis Sahra Wagenknecht bekoort veel kiezers. BSW, pas enkele maanden oud, behaalt al 6 zetels. Wagenknecht wil, net als AfD, dat de wapenleveringen
Bij de SPD en bij de groenen waren alleen ontgoochelde gezichten te zien
aan Oekraïne stoppen en vredesonderhandelingen met Rusland beginnen. Beide partijen willen een harder migratiebeleid. De SPD heeft de laatste maanden geprobeerd om kiezers met deze thema’s te verleiden. Scholz profileerde zich als ‘vredeskanselier’. Hij vond ook dat criminelen van Afghaanse afkomst terug naar hun land gestuurd moesten worden, nadat een vluchteling uit Afghanistan een politieagent had neergestoken.
Rechts Oost-Duitsland
De regering in Berlijn beseft dat ze zich dringend moet herpakken omdat veel burgers het gevoel heb
ben dat de overheid niet naar hen luistert. In Oost-Duitsland is AfD met 27,1 procent de grootste partij.
In drie oostelijke deelstaten noemt de staatsveiligheid AfD ‘bewezen extreemrechts’. Daar worden in het najaar deelstaatverkiezingen gehouden. Dat vooruitzicht speelt, zeker voor de SPD, een belangrijke rol in haar beleid. De cohesie tussen de drie coalitiepartijen zal er niet op verbeteren.
De herverdeling van de 96 Duitse zetels in het Europees Parlement weerspiegelt een trend die ook elders zichtbaar is: minder Green Deal, strenger op migratie.