Al tien jaar de grootste van Vlaanderen
Voorzitter Bart De Wever ontpopte zicht tot de campagneleider par excellence en voerde de N-VA naar een onverwacht sterk resultaat. Na twee decennia voorzitterschap heeft hij de touwtjes steviger dan ooit in handen.
“I’m still standing!” Het zal geen toevalzijndatdeN-VAeennummer van lgbti-icoon Elton John koos om de verkiezingsavond in te zetten. De N-VA houdt stand in de cijfers, verliest in aantal zetels, maar wint in de geesten. De partij doet het een flink pak beter dan verwacht in de peilingen. En belangrijk: ze blijft de grootste partij van Vlaanderen.
“En geef het maar toe, dit hadden jullie niet verwacht”, zei De Wever aan zijn partijleden. Hier had niemand in de partij van durven te dromen. Concurrent op rechts Vlaams Belang maakte zich klaar voor een historische overwinning, maar moet vrede nemen met een overwinningsnederlaag en ziet het voorrecht van regeringsvorming aan zich voorbijgaan.
De twee partijen verdelen Vlaanderen zowat onder elkaar en gaan her en der haasje-over of zitten nek-aan-nek. In drie van de vijf provincies gaan ze samen vooruit. Maar alleen de N-VA is in de mogelijkheid om regeringen te vormen. Op beide niveaus is de N-VA incontournable.
De Wever hield op verkiezingsavond de deur open naar Vlaams Belang om te komen praten over regeringsvorming. “Logisch, ze hebben de verkiezingen gewonnen”, zei De Wever. “Ik zal iedereen uitnodigen, als informateur.”
Het klonk pro forma. De Wever heeft zichzelf en de partij een cadeau gedaan door op voorhand duidelijkheid te scheppen. De partij wil federaal aan de bak, en daarvoor kan ze niets met Vlaams Belang aanvangen, ook niet Vlaams. Er zijn andere coalities mogelijk.
Bloeden gestelpt
Dat de partij recht bleef, is te danken aan een ijzersterke campagne van voorzitter Bart De Wever, die de concurrentie naar huis heeft gereden in debatten, tv-shows – tot in Dag Allemaal toe. De N-VA zette het thema van de verkiezingen. En of een campagne ertoe doet. De Wever verstevigt met deze uitslag zijn positie – niet dat die ooit binnen de partij in vraag werd gesteld. Alleen in de pers werden op basis van de peilingen hier en daar vragen gesteld naar mogelijke opvolging, gezien de partij aan het afkalven was, sinds ze in 2014 zo’n 32 procent haalde.
Hoe dan ook is het een unieke prestatie om nu al twee decennia de partij te leiden die ook al tien jaar de grootste van Vlaanderen is.
En dat in tijden van volatiele kiezers. Dat de partij nog altijd de grootste is, moet op het conto van De Wever geschreven worden. Meer dan een kwart miljoen Antwerpenaren stemden op hem.
Boerenkrijg
De N-VA wil federaal aan de bak en daarvoor kan ze niets aanvangen met Vlaams Belang, ook Vlaams niet
Enkele kopstukken versterken hun positie in de partij. Jan Jambon zette een stevige persoonlijke score neer, een op de tien Limburgers stemde op Zuhal Demir. “Ik heb in deze campagne zoveel onzin over me heen gekregen”, reageerde Demir. “Twee partijen hebben alleen campagne gevoerd door van mij een boeman te maken. En de Limburger heeft gezegd: dat nemen we niet.” Theo Francken scoort fors lager dan vorige keer, maar de partij gaat slechts licht achteruit in Vlaams-Brabant. Vooral in West-Vlaanderen hield de partij verrassend stand, en dat terwijl verwacht werd dat ze daar stevig zou bloeden onder het Ventilusprotest en het boerenprotest. Die kwesties speelden vooral Vlaams, en daar wordt lijsttrekker Sander Loones voorbijgestoken door Vlaams Belang, dat stevig kapitaliseerde op de ‘boerenkrijg’. Maar voor de federale lijst wist onafhankelijk lijsttrekker Jean-Marie Dedecker de meubelen te redden: de partij blijft er de grootste voor de Kamer. Dedecker toonde trots zijn sms’je van de voorzitter: “Je bent en blijft een beest”.
Ook al betekent de uitslag vooral een stilstand voor de N-VA en zelfs een verlies in zetels, toch overheerst de euforie, omdat de partij flink beter scoorde dan de peilingen voorspelden. De N-VA vierde de avond als een eclatante verkiezingsoverwinning. De partijleden kregen de opdracht te “feesten als de beesten” van de voorzitter, die zelf nuchter bleef.