Het gaat hierover: apartheid en genocide
Oorlogen, en zeker vuile oorlogen, veroorzaken dood en vernieling op het slagveld, maar niet zelden contamineren ze duizenden kilometer verder ook familiereünies, loyauteiten en verkiezingen. Zo was het met de oorlog in Vietnam, zo is het vandaag met de oorlog in Gaza. Omdat hij er niet in slaagt Israël in Gaza een beetje humanitair fatsoen bij te brengen en de wapenleveringen stop te zetten, dreigt de Amerikaanse president Joe Biden niet herverkozen te raken. Voor jonge, progressieve kiezers is de collusie tussen de regering-Biden en het Israëlische regime onverteerbaar. Met het studentenprotest aan universiteiten werd dat onbehagen op scherp gezet. Het verzoek van de hoofdaanklager van het Internationaal Strafhof in Den Haag om een aanhoudingsmandaat tegen drie Hamasleiders en tegen de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en zijn minister van Defensie uit te vaardigen, geeft dat protest een nieuw elan.
Ook in Vlaanderen, waar de oorlog in Gaza controverse en debat blijft aanvuren, zal dat voelbaar zijn. Voor de zevende keer in enkele maanden tijd uitten een paar duizend mensen zondag in de straten van Brussel hun afschuw voor de wraakoperatie in Gaza. Zo veel hardnekkige inzet is uitzonderlijk en illustreert de diepe malaise die de humanitaire catastrofe veroorzaakt. Ondertussen proberen de rectoren hun studenten en academici te overtuigen dat er geen reden is om gebouwen te bezetten of om de samenwerking met Israëlische universiteiten te boycotten. Tot dusver is hen dat niet gelukt.
In Gaza gaat het om veel meer dan het zoveelste conflict tussen Israëli’s en Palestijnen. Het gaat ook over ons. Hoe rekbaar is onze tolerantie voor het meedogenloze geweld dat de bevolking van Gaza teistert? Als zowel het verleden als de toekomst van de overlevenden wordt vernietigd, vervalt elk excuus om te zwijgen. Tot die conclusie kwam ook het Internationaal Gerechtshof. Op 26 januari oordeelde het dat er reden was om de alarmprocedures van de genocide-conventie te activeren. “Israël,” zo vonniste het Hof, “moet alles in het werk stellen om genocidedaden te vermijden, haatzaaiers te straffen en humanitaire hulp in Gaza toe te staan.”
Ondertussen zijn we enkele duizenden Palestijnse doden verder, is het gezondheidssysteem vernietigd, zijn de meeste huizen in puin geschoten en wordt een grootschalige militaire operatie in Rafah voorbereid. Voor de regering van Benjamin Netanyahu was het vonnis van het Internationaal Gerechtshof minder dan een vodje papier. Verontrustend was ook dat het vonnis voor veel politici en opiniemakers nauwelijks meer was dan een fait divers. Ook in Vlaanderen.
In De Groene Amsterdammer vertelde John Dugard, een Zuid-Afrikaanse jurist en de vroegere VN-rapporteur voor Palestina, hoe hij lang weigerde om Israël van genocide te beschuldigen. Zelfs na de Operatie Gegoten Lood van eind 2008, waarbij Palestijnse woonwijken met witte fosfor werden gebombardeerd, 45.000 huizen vernield en 1.400 doden vielen. “Het was een generale repetitie voor de huidige oorlog”, zegt hij nu. Toch verzette hij zich toen tegen het gebruik van het
G-woord. “Mijn God, je kunt Israël niet beschuldigen van genocide”, zei hij in 2008. Aan die schroom kwam nu een einde: “Het is een opluchting om te zeggen waar het op staat: Israël pleegt genocide.”
Officieel Vlaanderen is daar nog lang niet aan toe en het Vlaams-nationalisme heeft daar schuld aan. Als het echt spannend wordt, verloochent het steevast zijn dure eden over het zelfbeschikkingsrecht der volkeren. In de jaren 60 werd elke solidariteitsactie met het Vietnamese volk afgeblazen. Amerikaanse loyauteit en Koude Oorloglogica primeerden. Vandaag laat de Vlaams-nationalist het Palestijnse volk vernietigen.
Hier is meer aan de hand dan onversneden islamofobie. Het brutale Israël van Netanyahu dat resoluties van de Verenigde Naties en arresten van het Internationaal Gerechtshof negeert, is een bondgenoot van Vlaams en Europees extreemrechts. Het inspireert ook ‘denkers’ die de verstikkende greep van de ‘juristocratie’ op de volkssoevereiniteit aanklagen. Allemaal kijken ze met bewondering naar het licht uit het ‘Beloofde Land’. Dat uitgerekend de politieke en ideologische erfgenamen van de Jodenhaat in de 20ste eeuw nu medestanders van Israël zijn, is verbijsterend.
Ook de Vlaamse publieke intellectuelen gaan niet vrijuit. Terwijl een enkeling de morele superioriteit van Israël loofde, bleven de meesten verbazend stil over de marteling van Gaza. Pas toen de teller op 10.000 doden stond, kwamen de pleidooien voor een staakt-het-vuren en tot vandaag mijden velen de woorden die er echt toe doen: apartheid en genocide. Met oproepen en concerten voor meer menselijkheid wordt dat manco niet ongedaan gemaakt. Op een moment dat Gaza wordt geradbraakt, klinken ze hol en melig en verhullen ze de ongemakkelijke werkelijkheid dat er niet alleen slachtoffers, maar ook daders zijn.
Consistenter dan het parcours van de Vlaamse intelligentsia was dat van premier Alexander De Croo (Open VLD) en minister van Ontwikkelingssamenwerking Caroline Gennez (Vooruit). Zij trokken een streep in het zand en trotseerden de oekazes van Tel Aviv. Toch tot woensdag, toen de liberalen weigerden de staat Palestina te erkennen.
Meteen werd het bewijs geleverd hoe belangrijk en onvervangbaar het studentenprotest is. Is het geen tijd dat in alle universiteiten de rectoren met ingetogen luister een Gaza-aula inhuldigen?
Uitgerekend de politieke erfgenamen van de 20steeeuwse Jodenhaat zijn nu medestanders van Israël
Paul Goossens is Europajournalist. Zijn column verschijnt tweewekelijks op vrijdag.