Israëlische tanks naderen centrum van Rafah
Woensdagnacht en donderdag trok het Israëlische leger verder westwaarts in het zuiden van Gaza. Washington lijkt er voorlopig op te vertrouwen dat het bij een “gelimiteerde operatie” blijft.
“Er kwam vannacht geen einde aan het Israëlische vuursalvo van drones, helikopters, gevechtsvliegtuigen en tanks.” Palestijnse burgers getuigen bij het persbureau Reuters over de Israëlische aanvallen die woensdagnacht en donderdag plaatsvonden in Rafah. Het Israëlische leger (IDF) voerde in die grensstad in het zuiden van Gaza een van de grootste operaties van het nieuwe offensief uit.
Dat grondoffensief opende op 6 mei een nieuwe fase in de oorlog tussen het IDF en Hamas. Israëlische tanks slaagden erin de controle te krijgen over de grensovergang van Rafah en consolideerden in de daaropvolgende dagen hun greep op het oosten van de grensstad. De “gelimiteerde operatie” was volgens de Israëlische premier Benjamin Netanyahu een “belangrijke stap” in de ontmanteling van Hamas.
Controle over grens
In de daaropvolgende dagen en weken bleef Netanyahu, ondanks bezwaren vanuit Washington, aandringen dat Israël de operaties in Rafah moest verderzetten om zijn doelen in Gaza te bereiken. “Als het nodig is, zullen we alleen strijden”, klonk het bij de premier. Vorige week donderdag kondigde de Israëlische minister van Defensie Yoav Galant daarom aan extra troepen naar Rafah te sturen.
Dat Israël de operatie in Rafah wil doorzetten, is duidelijk. De Israëlische tanks zouden nu een tentenkamp in het hart van de stad naderen. “Ze staan aan de rand van de dichtbevolkte Yibnawijk”, vertelt een getuige aan Reuters. Binnenvallen deden ze nog niet, maar er vonden woensdagnacht wel bombardementen plaats. “We hoorden explosies en zagen zwarte rook opstijgen.”
Door die westwaartse beweging zou Israël nu meer dan de helft van de 12 kilometer lange grens tussen Gaza en Egypte onder controle hebben.
“We zullen zien”
Het recentste offensief lijkt de ‘rode lijn’ van president Biden voorlopig niet te overschrijden. Een anonieme Amerikaanse functionaris zei aan Bloomberg dat de Amerikaanse bezwaren tegen een grotere militaire operatie in Rafah getemperd zijn. Volgens Washington zou Israël nog voldoende garanderen om het aantal burgerdoden te beperken. Het Witte Huis deelde mee dat de nationale veiligheidsadviseur, Jake Sullivan, maandag door onder andere Galant is gebrieft over “nieuwe, alternatieve benaderingen om Hamas in Rafah te verslaan op manieren die tegemoetkomen aan de Amerikaanse zorgen”. Washington stelt zich ondertussen afwachtend op. “We zullen moeten zien hoe het zich vanaf hier ontwikkelt”, aldus Sullivan.
Sinds begin mei zijn al meer dan 800.000 mensen weggevlucht uit Rafah. De honderdduizenden die wel gebleven zijn, kampen met almaar nijpendere tekorten
Dat het Witte Huis de operatie in Rafah ondertussen niet meer veroordeelt, zoals het begin mei nog deed, heeft volgens de functionaris ook te maken met het feit dat meer dan de helft van de mensen die in Rafah verbleven, de stad sinds begin mei heeft ontvlucht. Maandag meldde de VNorganisatie voor Palestijnse vluchtelingen dat het nu al over meer dan 800.000 mensen gaat.
De honderdduizenden die wel gebleven zijn, kampen ondertussen met een almaar nijpender tekort aan humanitaire hulpgoederen. Dinsdag kondigde zowel het UNRWA als het VN-wereldvoedselprogramma aan dat ze de voedselverdeling in het zuiden van Gaza noodgedwongen gestaakt hebben. Op vraag van ZuidAfrika kan het Internationaal Gerechtshof Israël vrijdag opdragen noodmaatregelen te nemen in Rafah.