Rusland gezellig? Volgens deze kitsch wel
A gentleman in Moscow
Acht afleveringen op Streamz
★★☆☆☆
Rusland en gezelligheid. Twee woorden die we sinds februari 2022 niet vaak meer samen in een zin hebben gezien. Toch wordt de achtdelige reeks A gentleman in Moscow net door die twee termen getypeerd.
Niet dat er ook maar iets origineel Russisch is aan de op een Amerikaanse roman gebaseerde (en veelal door Britse acteurs bevolkte) miniserie over een aristocraat die in 1921 niet tot de goelag veroordeeld wordt, maar tot een levenslang verblijf in een luxueus Moskous hotel. Over een gezellige periode uit de Russische geschiedenis gaat het dus ook niet bepaald.
Het verhaal van graaf Alexander Rostov en de gouden kooi waarin hij wordt opgesloten, beslaat de decennia tussen de Oktoberrevolutie (1917) en de dood van Stalin (1953), maar de heksenjachten, executies, hongersnoden en zuiveringen blijven goeddeels buiten beeld. A gentleman in Moscow is niet op historische feiten gebaseerd. De reeks doet niet echt aan geschiedschrijving, maar vooral aan sfeerschepping. En dat doet ze goed. De heer van stand uit de titel wordt vertolkt door Ewan McGregor, die zijn personage optrekt uit vijftig procent ouderwetse charme en vijftig procent imposante borstelsnor. De combinatie werkt wonderwel en de 53-jarige Schot draagt de serie, die het vooral van de interactie tussen de kleurrijke personages moet hebben. Dat laatste mag je letterlijk nemen. In navolging van andere pseudohistorische reeksen zoals Bridgerton bestaat de cast van A gentleman in Moscow deels uit acteurs met een huidpigmentatie die je niet per se verwacht in het milieu waarin het verhaal zich afspeelt.
Geen probleem, aangezien historische accuratesse duidelijk niet de eerste bekommernis van de makers was. Maar waar andere series de casting en minder precieze geschiedkundige ingrepen weleens gebruiken om kritiek te leveren op historische en op hedendaagse ideeën over ras, klasse en gender, moet het hier vooral gezellig blijven. De reeks werd opgenomen toen Poetins “speciale militaire operatie” in Oekraïne al een jaar bezig was, maar elke mogelijke parallel met het Rusland van vandaag wordt angstvallig vermeden – zelfs wanneer een personage naar Donetsk vertrekt. Welke wijn er bij het diner gedronken zal worden, krijgt meer aandacht dan politieke of sociale kwesties. Nu hoeft niet elke tv-serie om uitgesproken standpunten te draaien, maar fictie kan ook weleens zo licht verteerbaar zijn, dat je het gevoel hebt niets binnen te hebben gekregen.
A gentleman in Moscow heeft uiteindelijk veel weg van het fictieve Fabergé-ei waarmee Ewan McGregor op de affiche staat te pronken. Mooi om naar te kijken, maar het blijft fraai versierde kitsch.
Referenties naar het Rusland van nu blijven uit. Welke wijn er bij het diner gedronken wordt, krijgt meer aandacht dan politieke of sociale issues
Freelanceredacteur