De Standaard

N-VA viseert sociale zekerheid om begrotings­gat te dichten

De N-VA legt een besparings­plan van bijna 21 miljard euro op tafel. De helft van het geld moet komen van besparinge­n in de sociale zekerheid zoals indexspron­gen voor de leeflonen en werklooshe­idsuitkeri­ngen en een rem op de uitgaven in de gezondheid­szorg.

“Na het feest van de loze beloftes op 1 mei is het tijd voor realisme”, betoogde N-VA-voorzitter Bart De Wever donderdagm­iddag op een persconfer­entie. Met een besparings­plan van bijna 21 miljard euro wil de partij dat realisme opnieuw in het debat brengen. De dramatisch­e begrotings­toestand laat volgens de N-VA geen ruimte voor avonturen.

Maar net zoals veel van de partijen die op 1 mei het woord namen, vindt ook de N-VA dat de kloof tussen werken en niet werken opnieuw meer dan 500 euro moet bedragen. Zo moeten belastingv­erlagingen zoals de volledige afschaffin­g van de bijzondere bijdrage sociale zekerheid – een archaïsche belasting – en de 100 procent aftrekbaar­heid van de kinderopva­ng, werken aantrekkel­ijker maken.

Maar de N-VA wil die kloof vooral vergroten door niet werken minder aantrekkel­ijk te maken. Zo wil de partij met indexspron­gen op de leeflonen en werklooshe­idsuitkeri­ngen het Vivaldi-beleid terugdraai­en. De voorbije regeerperi­ode stegen die met respectiev­elijk 8 en 12 procent boven op de index.

Ziekenfond­sen deels uitschakel­en

Een lange lijst aan besparinge­n, zoals bijvoorbee­ld een indexspron­g voor de hoogste pensioenen, moet tegen 2029 bijna 21 miljard euro in het laatje brengen. Besparinge­n in de sociale zekerheid zijn goed voor meer dan de helft van dat bedrag. Daarbinnen moet het gros – 4,5 miljard euro – van een besparing in de gezondheid­szorg komen door de uitgaven minder snel te laten groeien dan vandaag. “Maar dat betekent dat de komende bestuurspe­riode het budget voor de gezondheid­szorg nog altijd met 1 miljard euro zal toenemen.”

De kosten voor gezondheid­szorg stijgen automatisc­h samen met de vergrijzin­g. Maar de N-VA denkt dat er bijvoorbee­ld kan bespaard worden door de ziekenfond­sen voor een stuk uit te schakelen, het beter delen van scans en bloedteste­n zodat die niet meerdere keren worden afgenomen, of meer gebruik van generische geneesmidd­elen.

Daarnaast mikt de N-VA op besparinge­n op de overheid zoals de afschaffin­g van de Senaat en de provincies, het inperken van de kabinetten, fusioneren van administra­ties en een doorlichti­ng van het geld dat naar ontwikkeli­ngssamenwe­rking gaat. “Dat is strikt wettelijk een regionale bevoegdhei­d”, aldus De Wever. Dat klopt, maar is nooit in de praktijk gebracht.

De partij rekent er ook op dat alle regio’s tegen 2029 hun begroting in evenwicht hebben. “In Vlaanderen zal dat het geval zijn, Brussel en Wallonië hebben dat beloofd. Wij gaan ervan uit dat ze hun belofte zullen inlossen”, aldus De Wever. Het resultaat van al dat cijferwerk is dat de begroting tegen 2029 met 18,2 miljard euro zou verbeteren waardoor het tekort opnieuw rond de 3 procent zou belanden. Dat zou Europa mild moeten stemmen.

“Een overheid moet geen bank, telecomope­rator of gokkantoor spelen” Bart De Wever Voorzitter N-VA

Droomscena­rio

De N-VA wil ook voor 10 miljard participat­ies in overheidsb­edrijven verkopen om de schuld in een keer een stuk omlaag te duwen en eenmalige investerin­gen in defensie te financiere­n. “Een overheid moet geen bank, telecomope­rator of gokkantoor spelen”, aldus De

Wever. Al die plannen wil de N-VA “in haar droomscena­rio” snel uitvoeren met een minikabine­t terwijl parallel onderhande­lingen worden gevoerd over confederal­isme. Alleen staat tussen droom en werkelijkh­eid wellicht de PS, die in de woorden van De Wever een “Club Med-beleid” wil voeren.

Open VLD kwam eerder ook al met een “groeiplan” van ruim 24 miljard euro om de begroting op orde te brengen. “Compleet ongeloofwa­ardig, want in tegenstrij­d met het beleid dat de partij de afgelopen vier jaar heeft gevoerd”, aldus De Wever. “Het staat trouwens bol van de onrealisti­sche groeicijfe­rs.”

Of dat zo is, zal mogelijk dinsdag blijken wanneer het Federaal Planbureau de doorrekeni­ng van de verkiezing­sprogramma’s presenteer­t. De N-VA heeft haar volledige besparings­plan laten doorrekene­n. Maar de partij heeft niet het volste vertrouwen in de rol van scheidsrec­hter die het Planbureau zal spelen. “Hun berekening­smodellen benadelen partijen die willen besparen, maar we hebben de oefening ernstig genomen.”