Europese aanklager bekijkt rol Von der Leyen in vaccindeal
Ursula Von der Leyen wisselde berichtjes uit met de ceo van vaccinmaker Pfizer. Die blijven haar achtervolgen in een strafrechtelijk onderzoek.
In 2021, in volle coronacrisis, sloot de Europese Commissie een miljardendeal met vaccinproducenten. Dankzij die bemiddeling raakten alle Europeanen snel en tegen een redelijke prijs gevaccineerd. Ook konden farmabedrijven de lidstaten niet uit elkaar spelen om zo hun winst te verhogen. Maar tijdens de onderhandelingen ontstond tumult over tekstberichtjes die Commissievoorzitter Ursula von der Leyen stuurde naar de ceo van Pfizer, Albert Bourla.
De Commissie claimde dat het om berichten van “gering en kortstondig belang” ging, die daarom verwijderd zijn. Zowel tegenstanders van het vaccinbeleid, lobbyisten die voor andere farmabedrijven werken als pleitbezorgers van meer transparantie hebben Von der Leyen bekritiseerd in het kader van ‘Pfizergate’.
Hongarije doet mee
Nu meldt Politico dat de Europese openbaar aanklager (EPPO) een onderzoek naar Pfizergate van de Belgische justitie overneemt. Het parket van Luik opende dat onderzoek vorig jaar op vraag van farmalobbyist Frédéric Baldan. EPPO kijkt nu zelf of er sprake is van “inmenging bij openbaar ambt, vernietiging van berichten, corruptie of een belangenconflict”. EPPO was vorig jaar al bezig met onderzoek naar het vaccincontract in het algemeen.
Door de stap van EPPO kan ‘Pfizergate’ een strafrechtelijk staartje krijgen. Eerder tikte de Europese ombudsdienst Von der Leyen op de vingers. Waar de ombudsdienst waakt over het ‘goed gedrag’ van bestuurders, is EPPO een gerechtelijke instantie. Hij heeft de macht om gsm-toestellen of documenten in beslag te nemen. Belangrijk is wel dat Von der Leyen nog niet officieel in beschuldiging is gesteld.
Er is ook een politieke dimensie aan de zaak: het eurosceptische Hongarije sloot zich aan bij de aanklacht van lobbyist Baldan. Polen deed dat aanvankelijk ook, maar onder een nieuwe, pro-Europese regering trekt Warschau zich terug. Waarnemers wijzen erop dat dit vooral slechte publiciteit is voor Von der Leyen. Zij hoopt op een tweede ambtstermijn na de Europese verkiezingen.