Helpt Europees getalm Poetin aan zege?
Twee jaar na de grootschalige Russische invasie in Oekraïne zijn Europeanen somberder dan ooit over een militaire overwinning van Zelenski’s leger. Volgens een nieuwe opiniepeiling van de European Council on Foreign Relations gelooft amper 10 procent van de Europeanen dat Oekraïne de Russische invasietroepen kan verslaan. De overgrote meerderheid meent dat er vroeg of laat een compromis met Poetin gesloten zal moeten worden.
Het pessimisme heeft niet alleen te maken met de Oekraïense verliezen aan het front, maar ook met de almaar toenemende kans dat Donald Trump dit jaar de Amerikaanse verkiezingen zal winnen en prompt zijn steun aan president Zelenski zal opzeggen.
Tegelijk vinden veel Europeanen dat de Europese militaire en financiële steun aan Oekraïne niet drooggelegd mag worden. De overheersende mening is dat Europa zijn huidige engagementen aan Oekraïne op z’n minst moet nakomen en eventueel nog moet verhogen. Zo goed als niemand wil een situatie waarbij het Russische leger opnieuw oprukt naar Kiev of een nog groter deel van Oekraïne bezet. Op die manier geeft een meerderheid van de Europeanen een duidelijk signaal aan hun leiders. “Op termijn is een compromis met Rusland niet uit te sluiten, maar we moeten vermijden dat een triomferende Poetin de Oekraïners een dictaat oplegt.” De nachtmerrie van veel Europeanen is dat de totaal onbetrouwbare Poetin – onder goedkeurend oog van een herkozen Trump –Oekraïne onder de voet loopt, zijn legers aan EU- en Navo-grenzen posteert en vervolgens de rest van Europa begint te intimideren en chanteren.
Doen de Europese leiders voldoende om dat doemscenario te voorkomen? Niet echt. De Europese belofte om Oekraïne tegen eind maart een miljoen granaten te leveren, zal niet ingewilligd worden: ook al geeft de industrie signalen dat ze extra capaciteit heeft en op orders wacht. Maar ook een Europees plan van 5 miljard euro dat EU-lidststaten in staat moet stellen sneller aan Kiev te leveren, komt slechts sputterend en met veel gezeur op gang. Duitsland vindt dat het te veel moet betalen, Frankrijk vindt dat het geld alleen naar Europese – lees Franse – wapenfabrieken mag vloeien.
Het Europese gekissebis zou wel eens tot faliekant tijdverlies kunnen leiden. Met name de Baltische staten, die vrezen dat een zegezekere Poetin ook hen zal viseren, zijn bijzonder boos over het getreuzel. “We laten Oekraïne in de steek, we laten onszelf in de steek”, luidt hun noodkreet.
Het Europese gekissebis zou wel eens tot faliekant tijdverlies kunnen leiden