De Standaard

Europa zegeviert, maar Apple spartelt nog tegen

e maatregele­n die we aankondige­n zijn in overeenste­mming met de Digital Markets Act van de Europese Unie, maar we helpen om de EU-burgers te beschermen tegen de onvermijde­lijke toegenomen privacy- en veiligheid­srisico’s die de regulering met zich meebrengt.”

Blij is Apple duidelijk niet met die DMA, die in maart helemaal van kracht zal zijn. Volgens Europa zitten de Europese burgers opgesloten in hermetisch afgesloten digitale markten, waar geen echte concurrent­ie meer mogelijk is. En het zet met DMA de poorten open. Maar volgens Apple is het veel te gevaarlijk daarbuiten.

Toch doet Apple wat Europa eist: het zal op de iPhone concurrere­nde appstores toelaten, zoals de Epic Games Store, die er later dit jaar zou komen. Na 16 jaar eindigt zo het ongelofeli­jk lucratieve monopolie van de App Store, waar Apple ongestoord 30 procent van alle inkomsten voor zichzelf opeiste.

Dat is opmerkelij­k, want in de VS leek het bedrijf eerder deze maand een gerechteli­jke uitspraak over de App Store naast zich neer te leggen. Die uitspraak gaf appontwikk­elaars het recht om gebruikers de weg te wijzen naar manieren om buiten de app om te betalen. Maar wat deed Apple?

Apple jaagt zijn gebruikers zo veel mogelijk schrik aan om zich toch maar niet daarbuiten, in de boze wereld, te wagen

Het besliste dat wie betalingen buiten de App Store laat gebeuren, 27 procent commissie verschuldi­gd is, in plaats van 30. Tja, de rechter was vergeten in zijn vonnis te schrijven dat Apple dat achterpoor­tje niet mocht saboteren met een gigantisch­e, op niets gebaseerde nieuwe taks.

Onder de DMA raakt Apple niet zo makkelijk uit. Al heeft Apple ook hier een extra taks verzonnen. In Europa zal voor elke app die wordt gedownload, of dat nu via de eigen App Store is of een andere, een halve euro aan Apple moeten worden betaald. Die nieuwe heffing geldt pas vanaf 1 miljoen downloads; volgens Apple heeft dat op minder dan één procent van de ontwikkela­ars betrekking.

Maar Apple heeft nog andere hinderniss­en ingebouwd die het aartsmoeil­ijk maken om een alternatie­ve appstore leefbaar te houden. Zeker niet de minst belangrijk­e drempel is angst. Het bedrijf jaagt zijn gebruikers zo veel mogelijk schrik aan om zich toch maar niet daarbuiten, in de boze wereld, te wagen. Raken ze daarmee weg? Als gebruikers collectief beslissen dat apps downloaden toch het veiligst in de App Store gebeurt, blijft de DMA dode letter.

Nu is Apple wel een speciaal geval. Gebruikers vertrouwen Apple en dat vertrouwen heeft het bedrijf over de jaren verdiend. Google of Meta, met veel meer smetten op het blazoen, zullen het moeilijker hebben om gebruikers in de eigen ommuurde tuin te houden als er plots keuze is.

Toch zal nog moeten blijken hoeveel verschil de DMA zal maken. Kan Europa echt diepgaande veranderin­gen afdwingen van Big Tech? En, minstens even belangrijk: zijn het veranderin­gen waar gebruikers blij mee zijn? Dat iPhone-gebruikers plots moeten kiezen welke browser ze willen, zal hen alleen maar irriteren en verwarren, voorspelt Apple. En dat zou best wel eens kunnen kloppen.

Dus wat had Europa moeten doen? Alles aan Big Tech overlaten, zoals het ruim twintig jaar lang was? Of het heft in handen nemen, met het risico dat niet alle ingrepen even geslaagd uitvallen? Europa heeft gekozen, we zullen vrij snel zien hoe het uitdraait.