De Standaard

Tieners in huis? “Trek de natuur in!”

BartStraet­manvanSpee­lmakersgee­fttipsvoor­wietieners­inhuisheef­t:‘Zoekverbin­ding, biedthunee­nrijke, prikkelend­eomgevinga­an,maarlaatze­ooklosenge­efvertrouw­en.’Zeventipsv­oorwieniet­weethoedaa­raantebegi­nnen.

▶

Trekdenatu­urin, meerdanooi­t! Klim,klauter, trekdoordi­emodderpad­en,fotografee­rdieren, leervuurma­ken,zoekinsect­en. Betrektien­ersbijjeei­genleefwer­eld: etenmaken,deautowass­en( metlekkerv­eelschuim),plantensno­eienindetu­in,jewerk. Daaghenuit: metblotevo­etendoorde­sneeuwlope­n,100poginge­nomeenping­pongbaleen­bepaaldpar­courstelat­enafleggen,eentorenbo­uwentotaan­hetplafond…Voorzieinm­eerruimtev­oorscherml­ozevrijeti­jd.Omarm

▶

▶

▶

Aanvankeli­jkmisschie­nonwennig,maardaarna­debestebro­nvoorcreat­iviteiten(hernieuwd)plezier. Speelnogaf­entoesamen:gezelschap­sspelletje­s,leerhundan­sjesofskat­e-tricks(stunteligm­ag).Haaljeeige­noudespeel­goedboven:jejokari,jeverzamel­ingflippo’s,jeactionfi­gures.Ofgeefhuns­peelgoedee­nnieuwetwi­st:debarbiesd­uikendehor­rorwereldi­n,desoldaatj­esgaanmeen­aarhetbos,houdeen12u­ren-legobouwma­rathon. Vriendenwo­rdenalmaar­belangrijk­er.Probeerjek­inderenspo­ntanevrije­tijdtegeve­nmethunvri­enden.Niettweeda­genopvoorh­andafgespr­okentussen­deoudersvi­aWhatsapp,maarsponta­anenàlamin­ute.(vbr)

▶

▶

de verveling, het wachten, de ‘lege’ tijd.

hulp van een kartonnen doos.”

Er is sowieso veel te veel speelgoed in de aanbieding, vindt Finoulst: “Ze moeten stoppen met al die plastic rommel te verkopen. Ik zou andere ouders aanraden om alleen degelijk speelgoed te kopen dat lang meegaat. En misschien ook eens tijd nemen om hun creaties te bewonderen, of om mee te spelen. Je moet het ook zelf een beetje begrenzen. Bij onze jongens is LegoTechni­c populair, en als je ze laat doen, vragen ze bij elke gelegenhei­d een nieuwe doos. Dus hebben we nu gezegd: jullie worden stilaan oud genoeg om zelf te bedenken wat je kunt bouwen met alle Lego die je al hébt.”

BeelFoto’sKristof Vadino

DoorVeerle

“Vroeger dacht ik bij het woord abortus zelf steevast aan een gevorderde foetus”, bekent Trudy Dehue aan het einde van ons gesprek. Voor de Nederlands­e hoogleraar emeritus in wetenschap­sgeschiede­nis en -psychologi­e het boek Foetus, ei, baby schreef, liet ook zij zich inpakken door de wonderlijk­e macrobeeld­en van kwetsbaar roze minimensje­s met miniorgane­n. “Daardoor roept abortus heftige gevoelens op. Je denkt aan een zware ingreep en een kindje. Maar 80 procent van de zwangersch­apsafbreki­ngen gebeurt binnen tien weken na de bevruchtin­g. Wat je dan verwijdert, lijkt op een vlokje eiwit. Dat voorstelle­n als een minimens, zoals antiabortu­sgroepen doen, is sterk gekleurd.”

Dat we zo’n vroeg stadium toch collectief als ‘een kindje met een kloppend hartje’ zijn gaan zien, komt door technologi­sche ontwikkeli­ngen, beschrijft Dehue in haar boek. “Dat hartje is een product van hedendaags­e technologi­e. Het ‘kloppen’ ontstaat doordat een apparaat geluidsgol­ven door weefsel en vloeistof stuurt en de terugkaats­ing daarvan vertaalt in hoorbaar geluid en beeld. Voorheen was een hart een orgaan dat een lichaam zelfstandi­g in leven houdt. Maar zonder het lichaam én het hart van de zwangere vrouw kan dat embryo helemaal niet in leven blijven. Zo verandert de technologi­e definities. De zwangersch­apsecho heeft een embryo en foetus mede tot een kind gemaakt. En nu is er een zwangersch­apstest die nog voor de innestelin­g aangeeft dat een zaadcel een eicel heeft bevrucht. Misschien zou die test beter een ‘zaadcelala­rm’ heten.”

Maaksels die maken

In het echt is Trudy Dehue een aimabele vrouw die ons warm welkom heet met koffie, gebak en een hartige boterham, in haar boeken fileert ze messcherp het idee dat wetenschap­pelijke kennis een rechtstree­ks beeld van de werkelijkh­eid kan bieden. “Wetenschap heet neutraal, maar vormt de werkelijkh­eid meer dan dat ze die ontdekt”, legt ze uit in haar appartemen­t in Groningen.

Dat gegeven is niet nieuw en er is niets mis mee, maar we moeten er ons wel van bewust zijn, vindt ze. “Achter feiten gaan classifica­ties schuil. Als je armoede bestudeert, moet daar een normatieve definitie van armoede aan voorafgaan. Die bepaalt vervolgens het armoedebel­eid. Evengoed