Zoveel migranten hebben we nodig
We zijn niet veroordeeld om de discussie over migratie te voeren met de taal en de recepten van Vlaams Belang. Per keer dat die partij ‘omvolking’ als een lap rood vlees in de arena gooit, groeit de nood aan nuchtere taal voor wat we van migratie verwachten. Dat dat heus wel mogelijk is, bewijst het rapport Gematigde groei dat de Nederlandse Staatscommissie Demografische Ontwikkelingen vorige week publiceerde. Uit de scenario’s die dat rapport schetst, komen enkele heldere politieke keuzes tevoorschijn. Het zou doodzonde zijn om, zoals in Nederland, te wachten tot na de verkiezingen om die op tafel te leggen.
Het voelt erg verfrissend om ook over migratie te spreken als iets dat we niet louter hoeven te ondergaan dan wel af te wijzen, maar als iets wat we zelf kunnen vormgeven. Dat past bij het idee van de maakbare samenleving. In maakbaarheid zijn we duidelijk minder gaan geloven, omdat zoveel moet van Europa, van internationale regels, handelsverdragen of centrale banken, en omdat zoveel ons overkomt, zoals klimaatverandering, hittegolven, wateroverlast, en dus migratie. Maar herdefinieer migratie als de belangrijkste hefboom van de demografie, en het wordt mogelijk om meer samenhang te schetsen.
Hoeveel burgers België telt en welk profiel die hebben, heeft een grote impact op economische ontwikkeling, vergrijzing, woonbeleid, stikstof, gebruik van ruimte en sociaal welbevinden. Wat willen we op die verschillende vlakken bereiken, hoeveel migratie hebben we daarvoor nodig, en welke soort migratie (asiel, arbeid, gezin of kennis)? Het zegt veel over de gebrekkige kwaliteit van ons bestuur dat daar geen samenhangend beleidsonderzoek over gebeurt. Maar ook wij hebben data en experts. Met het Nederlandse rapport in de hand lanceert deze redactie dan maar zelf een aanzet in een artikelenreeks.
Alvast deze vaststellingen: de flinke vergrijzing van de komende decennia (onze grootste uitdaging) voortdurend met jonge migranten bekampen, blijkt geen haalbare piste. Die migranten worden zelf ook ouder. Maar migratie te hard afremmen, kost ons te veel welvaart en levenskwaliteit. Ook wij hebben dus migratie nodig. Maar waarschijnlijk ligt de ideale bandbreedte aan migratie, net als in Nederland, matig onder de netto-instroom die we vandaag zien. Dat kan onze infrastructuur aan. De grote uitdaging is de druk op de samenleving.
Die diversiteitsdiscussie roept hoge politieke passies op, maar de cijfers van de Gemeentemonitor tonen ook dat de onmin daarover gematigder is dan partijpolitieke debatten laten vermoeden. Er is dus ruimte voor een redelijk gesprek over minder of meer migratie. Omdat migratie de sleutel is tot zoveel evoluties, ligt de avenue wijd open voor alle politieke partijen om er hun thema’s en beloftes op te enten. Dat enge en sinistere ‘omvolken’ krijgt zoveel ruimte ook omdat de anderen die angstig open laten.
Het is verfrissend om over migratie te spreken als iets dat we niet louter hoeven te ondergaan