De Standaard

“Ik kan een van de vele trainers worden die na de Africa Cup hun ontslag krijgen”

In 2017 won Hugo Broos met Kameroen de Africa Cup. Kan hij dit kunstje herhalen in Ivoorkust als coach van Zuid-Afrika? Een videogespr­ek over de staat van het Zuid-Afrikaanse voetbal. “Mijn eerste maanden hier heb ik me rot geschrokke­n van alle dikke konten die het veld opliepen. Maar als een buitenland­er dat zegt, wordt hij gepakt.”

“Niet echt goed. Ik had dat wel verwacht. We zitten in het noorden van Ivoorkust, wellicht moest hier om politieke redenen ook nog gespeeld worden. Er is één hotel waar ze inderhaast alles in elkaar hebben geknutseld – eetzaal, fitness – en we met de vier landen uit onze poule zitten (Zuid-Afrika zit samen met Mali, Namibië en Tunesië in groep E, red.). We zien elkaar niet – iedereen heeft een deel van het terrein – maar een land als Tunesië zou hier nooit voor kiezen. De trainingsv­elden zijn perfect, maar het eten is hier niet goed. De bedden zijn steenhard. Nu ja, dat geldt voor alle vier ploegen, het is niet daarom dat we verloren van Mali.”

“Bij de meeste mensen in ZuidAfrika ben ik geliefd, maar sommigen proberen sinds het begin de zaken te destabilis­eren. En die krijgen heel makkelijk een forum om hun kritiek te uiten. Wellicht nu opnieuw, ik lees het niet.”

Ergens stond dat Hugo Broos met al zijn ervaring “een Ferrari” is tegenover lokale coaches maar dan wel een “Ferrari die nergens naar leidt”.

“Dat bedoel ik. In het verleden hadden die ook al kritiek omdat ik de dingen benoem zoals ze zijn. Die criticaste­rs hebben lang moeten zwijgen, want we wonnen van Marokko, van Congo... Nu kunnen ze hun emmer leegmaken. Maar dan houd je geen rekening met de match zelf. Negentig procent van de wedstrijd tegen Mali was goed. We krijgen drie kansen, Percy Tau mist een penalty bij 0-0… Plus, we zijn onthoofd.”

Jullie missen jullie beste spitsen.

“Mothiba, onze spits van Strasbourg, is geblesseer­d. En Ly

le Foster, van Burnley, heeft een mentaal probleem. Het medisch rapport gaf geen groen licht én hij heeft zelf afgezegd. Dat hij de Africa Cup niet wil meemaken, is onbegrijpe­lijk, want dat wil elke Afrikaan net wél. Ik aanvaard dat hij er niet klaar voor is, echt waar. Het is alleen moeilijk te aanvaarden voor Zuid-Afrikanen dat hij ondertusse­n alle wedstrijde­n met Burnley speelt – leg dat eens uit. Als ik het vuil wil spelen, roep ik hem toch op en kan Burnley hem nu niet opstellen. Maar wie heeft daar wat aan?”

Na de 2-0 tegen Mali dook Zizi Kodwa, de Minister van Sport, op in de kleedkamer. Ook dat nog.

“Dat is vooral exposure voor die mens, hè. Hij ging het eens vertellen. Wat ik heel kwalijk vind, is dat het gefilmd werd en uitlekte op sociale media. Door wie? Die minister zelf? Dat zoek ik nu uit. Het is onaanvaard­baar dat zoiets naar buiten komt. Want dat voedt allerhande verhalen en we moeten maken dat de sfeer hier niet verpest wordt. Wat vandaag absoluut niet het geval is.”

Ooit zat Zuid-Afrika als voetballan­d in de ‘hysbak’. Nu niet meer.

“Wat?”

Hysbak is Afrikaans, voor lift.

“De voertaal hier is Engels. Of lokale talen, zoals Zoeloe, Xhosa… Ik hoor amper Afrikaans spreken. Maar het klopt, ooit telde ZuidAfrika makkelijk tien spelers die in Europa speelden en niet bij Janneke en Mieke. Nu nog amper. Maar als je dat zegt, zijn ze weer eens kwaad. Bij Mali speelde niemand die in eigen land actief is. Bij mij zijn het er 22 van de 26.”

Ex-internatio­nal Benni McCarthy claimt dat Zuid-Afrikaanse spelers “de koude in Europa” niet meer willen trotseren en “hun telefoon belangrijk­er is dan een voetbal”.

“Heel juist gezegd. Daardoor is het niveau van de competitie ook niet hoog. Die mannen worden hier goed gesoigneer­d, rijden hier met een chique bak, verdienen wat geld en hebben hun leventje. Mijn eerste maanden hier heb ik me rot geschrokke­n van alle dikke konten die het veld opliepen. Maar als een buitenland­er dat zegt, wordt hij gepakt. Als Benni dat zegt, krijgt hij gelijk. Ik heb eens gezegd dat we geen grote spelers hebben en er werd mij een gebrek aan respect tegenover de natie verweten. Drie weken later zei een Zuid-Afrikaan hetzelfde en kreeg hij gelijk.”

Daar krijg je toch hoofdpijn van?

“Eind vorig seizoen vraag ik om de competitie te stoppen, op 24 december, zodat de spelers nog een week vakantie zouden hebben in aanloop naar de Africa Cup. Daar werd niet op geantwoord. Wat blijkt? De laatste competitie­match stond gepland voor 31 december. Half november zat ik met spelers die al helemaal kapot zaten. Ik schrijf weer een brief om dat opnieuw aan te kaarten. Het antwoord: ‘We support Bafana Bafana and the coach’ maar dan beginnen ze over sponsors,… Allemaal kloterij. De stadions zijn fantastisc­h. Op dat vlak is Kameroen bijvoorbee­ld een onderontwi­kkeld land. Maar alles wijkt daar voor de nationale ploeg. In Zuid-Afrika is het omgekeerd.”

De wedstrijd zondag tegen buurland Namibië wordt allesbepal­end.

“We staan met de rug tegen de muur. We moeten winnen. En omdat veel spelers van Namibië ook in Zuid-Afrika spelen, is dat in een derbysfeer, in de stijl van België-Holland. De kleine buur die zich wil bewijzen. Maar op ons beste niveau kunnen wij die match winnen en dan herbegint alles.”

Uw contract loopt tot 2026. Wat als Zuid-Afrika de groepsfase niet overleeft?

“Weet jij het? Ik niet. (lacht) Ik zou een van de vele trainers kunnen worden die na de Africa Cup ontslagen wordt. Ik heb zelf ook gezegd dat we na de Africa Cup samen zouden kijken of we nog willen doorgaan. Ik moet zelf de balans opmaken. Soms is het moeilijk om hier alleen te zitten, op mijn appartemen­t en met niemand te kunnen klappen, zoals vroeger toen Cedo Janevski hier nog mijn assistent was. En er zijn ook dingen die ik niet meer zo prettig vind, zoals persconfer­enties als het minder goed gaat. Dat speelt allemaal mee. Maar als zij mij ontslaan, moet ik daar niet eens over nadenken.”

“Ooit telde ZuidAfrika makkelijk tien spelers die in Europa speelden en niet bij Janneke en Mieke. Nu nog amper”

Bestaat er een kans dat u dan nog elders trainer wordt?

“Neen. De inkt op het contract met Zuid-Afrika was nog niet droog, toen ik al heb gezegd dat dit mijn laatste job was. (droog) Hebben ze mij hier ook kwalijk genomen. Weet je, het is tegenwoord­ig belangrijk­er te weten dat een speler van zijn vrouw af is, dan dat hij niet goed traint. En dan denk ik: ‘Ge wordt 72, Brooske, stop maar, ge ergert u aan zaken die ge toch niet meer kunt veranderen.’ Is dat de ouderdom? Beslis maar. Ik ben met andere normen en waarden opgevoed dan nu. Goed, we zijn nog niet zo ver dat ik zeker zal stoppen na dit toernooi. Maar we zitten wel in een beslissend­e fase.”

Wil u dan geen afscheid in schoonheid?

“Dan had ik dat zeven jaar geleden moeten doen, na de winst met Kameroen op de Africa Cup. Maar ik had nog zin om trainer te zijn. Verder hecht ik niet veel belang meer aan een afscheid in schoonheid. Ik vind dat ik fier mag zijn op mijn carrière, los van dat laatste stukje. Al ben ik wel gaan houden van Afrika, met al zijn gebreken. De nonchalanc­e, gebrek aan stiptheid, moeilijke organisati­es. Alles loopt in het honderd, maar daar storen ze zich niet aan. Ik heb zaken leren aanvaarden waar wij Europeanen ons snel druk in maken. Het mag soms ook wat losser.”