Administratieve rompslomp kost bedrijven zes miljard
Acht op de tien ondernemers voelden de voorbije twee jaar de administratieve druk toenemen. Efficiëntiewinst door digitalisering wordt tenietgedaan door nieuwe lasten.
5,99 miljard, dat was in 2022 de totale kostprijs van alle fiscale, milieu- en arbeidsregels voor bedrijven en zelfstandigen in dit land. Dat is een dik miljard meer dan in 2020. Gemeten aan het bruto binnenlands product is dat 1,08 procent. Twintig jaar geleden was dat nog 3,48 procent.
In relatieve cijfers is de kost van het papierwerk de voorbije twintig jaar dus stevig gedaald. Toch voelen ondernemers dat niet zo aan. 80 procent van de ondervraagde zelfstandigen en ondernemingen zegt dat de administratieve lasten de voorbije twee jaar zijn gestegen. Een kwart tot een derde noemt die stijging zelfs aanzienlijk. Dat blijkt uit de tweejaarlijkse meting door het Federaal Planbureau. Het is een reden voor Unizo om administratieve vereenvoudiging opnieuw hoog op het prioriteitenlijstje voor de komende verkiezingen te zetten. “De twee voorbije legislaturen is administratieve vereenvoudiging stiefmoederlijk behandeld”, aldus Frank Socquet van Unizo.
Nieuwe lasten
Vanwaar die spanning tussen de cijfers en het aanvoelen? Over de lange termijn zijn zowel de absolute kosten als het gewicht van de administratieve lasten gedaald. Veel heeft te maken met de digitalisering en de invoering van onlineplatformen als E-Box Enterprise, MyMinFin, Biztax of Mercurius. Maar ondertussen stagneert de vooruitgang en zijn de absolute kosten zelfs weer met een miljard toegenomen.
Bovendien beperkt de meting zich tot fiscale, arbeids- en milieuadministratie. Daar is de voorbije jaren veel extra regelgeving bovenop gekomen, bijvoorbeeld rond gegevensbescherming (GDPR), het recht op deconnectie, de klokkenluidersregeling of de verbetering van de binnenluchtkwaliteit. Daar komt binnenkort ook nog de verplichte rapportering over duurzaamheidsdoelstellingen (ESG) bovenop. Efficiëntiewinsten worden dus deels tenietgedaan door nieuwe administratieve lasten.
Ondernemers klagen over de toegankelijkheid van administraties bij problemen
Ondernemers klagen ook over de toegankelijkheid van administraties bij problemen. Slechts een kwart tot een derde geeft aan vlot contact te hebben met de bevoegde diensten of duidelijk te weten tot wie men zich met vragen moet wenden. Vooral in de contacten met de FOD Financiën valt volgens Unizo vooruitgang te boeken, te beginnen met meer vertrouwen en betere communicatie. “Dat hoeft weinig of niets te kosten, maar kan in de praktijk een groot verschil maken”, aldus Unizo-topman Danny Van Assche. Grote vooruitgang valt volgens Unizo ook te boeken via betere samenwerking tussen het federale en regionale niveau. “Waarom geen e-loket over de bestuursniveaus heen?”