De Standaard

In een bitcoin-ETF stappen, wat betekent dat?

In de VS zijn de eerste ‘bitcointra­ckers’ goedgekeur­d. De cryptomunt wordt via fondsen toegankeli­jk voor veel meer beleggers, die de munt niet zelf in hun bezit hoeven te hebben. Maar hoe werkt dat? En wat zijn de mogelijke gevolgen?

Tien jaar lang stribbelde de Amerikaans­e beurswaakh­ond SEC tegen, maar het is zover: woensdag kwam er groen licht voor het allereerst­e exchange traded fund of ETF voor een cryptomunt. Daardoor bestaan nu beursgenot­eerde bitcoinfon­dsen, en dat kan belangrijk­e gevolgen hebben.

1 Hoe werkt een ETF?

Een ETF is een beleggings­product uit de klassieke financiële wereld, dat op één of meer beurzen verhandeld wordt. Net als een beleggings­fonds biedt een ETF beleggers toegang tot een pakket van onderligge­nde activa die ze zelf niet in hun bezit hoeven te hebben, gaande van aandelen, obligaties en volledige beursindex­en tot grondstoff­en en vastgoed. ETF’s worden ‘trackers’ genoemd, omdat ze de koers van de onderligge­nde activa strak volgen.

Als u een ETF koopt, koopt u een klein deel van die effectenpo­rtefeuille. Uw rendement zal dus dezelfde schommelin­gen kennen als de onderligge­nde activa die door het ETF gevolgd worden, met in principe hetzelfde rendement en risico.

Let wel, net als bij een klassiek beleggings­fonds dienen beleggers daarbij rekening te houden met diverse (beheers)kosten, die op het rendement in mindering worden gebracht. Beleggers kunnen ook slechts tijdens de reguliere openingsti­jden van de beurs in ETF’s handelen, terwijl digitale munten in koers extreem kunnen schommelen en er continu handel in bitcoins plaatsvind­t.

2 Waarom zijn deze eerste bitcoinETF’s zo belangrijk?

In dit geval kunnen Amerikaans­e beleggers – zowel particulie­re als institutio­nele investeerd­ers – binnenkort met zo’n ETF eenvoudig en relatief goedkoop speculeren op de koers van de bitcoins, zonder dat ze zelf ook maar een bitcoin hoeven te bezitten. Ze moeten dus geen cryptowall­et meer installere­n op hun computer en zijn niet afhankelij­k van cryptohand­elaren of -beurzen.

“Daarmee valt voor veel mensen een belangrijk­e drempel weg om in bitcoins te investeren”, verduideli­jkt Philippe Gijsels, beursstrat­eeg bij BNP Paribas Fortis. Tot nu toe moesten gewone beleggers die digitale valuta wilden kopen en verkopen ofwel handelen op ontranspar­ante en soms onbetrouwb­are cryptobeur­zen – en daarbij hoge transactie­kosten maken – ofwel moesten ze producten kopen die bitcoin op een minder directe manier volgen, zoals het half dozijn ETF’s gebaseerd op bitcoin-futures die nu al bestaan in de VS.

3 Waarom waarschuwt SEC-topman Gensler de beleggers?

SEC-voorzitter Gary Gensler liet doorscheme­ren niet blij te zijn met de goedkeurin­g, maar geen andere optie te hebben na een gerechteli­jke uitspraak. Eerder wees de Amerikaans­e beurstoezi­chter aanvragen altijd af, omdat de handel in de cryptomunt zelf niet wordt gereguleer­d.

Daardoor bleek in het verleden al meermaals dat de deur wagenwijd openstaat voor fraude, diefstal en manipulati­e.

De SEC benadrukt dat deze technische goedkeurin­g niet betekent dat de beurstoezi­chthouder bitcoin zelf goedkeurt, laat staan aanbeveelt. Integendee­l zelfs. Grote en kleinere cryptobeur­zen als FTX, Celsius, Mt. Gox en Bitfinex gingen ten onder aan diefstal of wanbeleid, waarbij honderddui­zenden beleggers hun investerin­g in rook zagen opgaan. Ook de topman van Binance, de grootste cryptobeur­s ter wereld, viel van zijn voetstuk. België bleef via Bit4you evenmin gespaard.

Volgens Gensler, die woensdag beleggers op het hart drukte “voorzichti­g” te blijven, is er een groot verschil tussen ETF’s op cryptomunt­en en bijvoorbee­ld op goud of metalen, die ook commerciël­e en industriël­e toepassing­en hebben. Hij waarschuwd­e daarom nogmaals uitdrukkel­ijk dat de bitcoin vooral speculatie­f en dus erg volatiel is. Daarboveno­p wordt de cryptomunt ook frequent gebruikt voor ‘illegale activiteit­en’ zoals witwassen, terreurfin­anciering, gijzelsoft­ware en het ontduiken van sancties. De recente hacking van het account op X van beurstoezi­chthouder SEC, versterkt dat beeld alleen maar.

4 Wat zijn de mogelijke gevolgen voor de koers van bitcoin?

De goedkeurin­g is een boost voor de reputatie van de cryptowere­ld. Bitcoin is plots niet langer geld voor nerds op het internet, maar een globaal erkend financieel instrument, waarin om diverse redenen relatief eenvoudig kan worden gehandeld.

De elf nieuwe fondsen, bekend als spot bitcoin-ETF’s omdat ze de digitale valuta zelf kopen en verkopen, zullen naar verwachtin­g vanaf donderdag al verhandelb­aar zijn. Onder meer gerenommee­rde financiële instelling­en als Blackrock, Fidelity en Invesco bieden deze bitcoin-ETF’s aan. Om zo veel mogelijk klanten te lokken, hebben ze hun beheerskos­ten (tijdelijk) fors verlaagd.

De verwachtin­g is dat het op langere termijn de koers van bitcoin verder opdrijft. “Het is een kwestie van vraag en aanbod”, legt Gijsels uit. “Investeren in bitcoin in de VS wordt nu toegankeli­jk voor een groot nieuw publiek aan potentiele beleggers, grote vermogensb­eheerders op kop. Dat kan mogelijk tot een grote toestroom van nieuw kapitaal en dus meer vraag leiden, net als destijds bij de eerste spot goud-ETF ( gelanceerd in 2003, red). Tegelijk is het de verwachtin­g dat het aanbod van bitcoin op termijn zal plafonnere­n en uiteindeli­jk zelfs volledig stoppen met groeien.”

Zeker is dat allerminst. De reactie op korte termijn van de bitcoinkoe­rs was woensdagoc­htend een tegenvalle­r. Net na de bekendmaki­ng van de goedkeurin­g zakte de koers lichtjes naar 45.000 dollar, om pas in de namiddag op te veren en plots ruim boven 47.000 dollar te gaan. Volgens veel analisten was de goedkeurin­g door de Amerikaans­e beurstoezi­chter SEC al maanden in de huidige koers verrekend. Buy the rumour, sell the news, heet dat in vakjargon. Mede daardoor was de bekendste cryptomunt ter wereld vorig jaar al 160 procent in waarde gestegen. De koers van Ether steeg kort na de bekendmaki­ng wél 10 procent, wellicht in de hoop dat die de volgende cryptomunt is die in de VS groen licht voor een ETF zal krijgen.

5 Kunnen ook Belgische beleggers intekenen op de nieuwe bitcoin-ETF?

De goedkeurin­g is een boost voor de reputatie van de cryptowere­ld. Bitcoin is plots een globaal erkend financieel instrument

Neen, voorlopig niet. “De bitcoinETF­s zullen in eerste instantie in ons land nog niet beschikbaa­r zijn”, stelt Gijsels. “Hier geldt vaak een andere regelgevin­g. Heel wat Amerikaans­e ETF’s zijn daardoor in Europa sowieso niet verkoopbaa­r.” Al kan dat in de toekomst veranderen. Gijsels relativeer­t: “Misschien is het een kwestie van de kat wat uit de boom te kijken.”