Belgische belegger miste beursfeest van 2023
De Bel20 is ternauwernood ontsnapt aan een tweede opeenvolgend verliesjaar. De Brusselse index sloot het jaar af met een verwaarloosbare koerswinst van 0,18 procent.
1 Hoe deed de Bel20 het dit jaar?
Beroerd. Met een jaarrendement van 0,18 procent bleef de Belgische index ver achter op zijn soortgenoten elders in de wereld. Ter vergelijking: de Nederlandse AEX steeg met 14 procent, de Franse CAC40 met 17 procent en de Duitse Dax met 20 procent. In de Verenigde Staten ging de S&P500 met 24 procent omhoog. Die index flirtte op de laatste handelsdag met zijn hoogste peil ooit, dat voor het laatst bereikt was in januari 2022. Wereldwijd beleefden aandelen hun beste jaar sinds 2019. Kortom: 2023 was bijna overal een prima beursjaar, maar niet in België.
2 Hoe komt dat?
Dat heeft te maken met de samenstelling van de index. Vastgoedfondsen wegen daarin relatief zwaar door. Die deden het helemaal niet zo goed, omdat ze erg rentegevoelig zijn. De rente steeg gedurende een groot deel van het jaar, en is pas de laatste weken weer gaan dalen. Ook biotech deed het slecht. ArgenX, jarenlang een van de uitblinkers binnen de index, kreeg op de valreep een forse koersval te verwerken. Ook Galapagos droeg bij aan de slechte jaarprestatie van de Bel20. Technologie, internationaal de grootste aanjager van het beurssucces in 2023, is erg slecht vertegenwoordigd in de Bel20.
3 Deden de aandelen buiten de index het wel goed?
Eigenlijk ook niet. De Belgian All Share Index, die alle beursgenoteerde bedrijven omvat en bovendien de dividenden meerekent, steeg met 9,94 procent. Niet slecht, maar nog altijd minder dan veel andere Europese indexen. Al is er één WestEuropees land waar de beurs het nog veel slechter deed. De Finse OMX Helsinki-index zakte met 6 procent. Finland is een van de zwakste economieën in Europa.
4 Welke aandelen sprongen er internationaal uit?
Daarover bestaat geen twijfel. Internationaal liepen zeven grote technologieaandelen in de kijker. Die zijn dit jaar bekend komen te staan als de Magnificent Seven. De beste prestatie was voor rekening van Nvidia, een Amerikaanse maker van computerchips. Het type chips waarin dit bedrijf gespecialiseerd is, is onontbeerlijk voor de rekenkracht die toepassingen rond kunstmatige intelligentie vergen. Nvidia steeg dit jaar met 237 procent. De andere leden van de Magnificent Seven zijn Microsoft, Tesla, Alphabet, Meta, Apple en Amazon. Hun gezamenlijke beurswaarde verdubbelde dit jaar tot meer dan 10.000 miljard dollar. Al moet daarbij aangetekend worden dat diezelfde aandelen in 2022 gemiddeld in waarde halveerden. Per saldo zijn ze dus teruggekeerd naar het niveau van begin 2022. De techno-hausse zette de Amerikaanse Nasdaq Composite-index in vuur en vlam. Die steeg met 43 procent in waarde. Voor deze index was 2023 het beste jaar sinds 1999.
In Europa was het Deense farmabedrijf Novo Nordisk een opvallend succesverhaal. Het was het best presterende bedrijf in de Euro Stoxx 600-index, met een waardestijging van zo’n 49 procent. De oorzaak is het fenomenale succes van het diabetesmiddel Ozempic, dat ook tegen obesitas wordt ingezet. Novo Nordisk is nu het meest waardevolle bedrijf in Europa. In vijf jaar tijd steeg de waarde ervan met 346 procent.
5 Waar hadden beleggers het afgelopen jaar oog voor?
Technologie, internationaal de grootste aanjager van beurssucces in 2023, is slecht vertegenwoordigd in de Bel20
Behalve de doorbraak van kunstmatige intelligentie was dat vooral de inflatie, en de reactie daarop van de centrale banken. De Federal Reserve en de ECB slaagden erin de inflatie fors terug te dringen zonder hun economieën veel schade te berokkenen. Daardoor bleef de appetijt om in aandelen te beleggen behoorlijk groot. Beleggers laveerden het afgelopen jaar tussen hoop en vrees. Maar uiteindelijk won de hoop op economische groei en inzakkende inflatie het van de vrees voor hogere rentes en potentiële recessies.
Dat de snelle opeenvolging van renteverhogingen al in de loop van het jaar begon te vertragen, droeg daar ook aan bij. In juni laste de Fed een eerste rentepauze in. In september werd de reeks verhogingen stopgezet. De ECB deed een maand later hetzelfde. De vaststelling dat de top van de rentecyclus nu vrijwel zeker bereikt is, gaf de aandelenmarkten in de laatste weken van het jaar extra zuurstof. Een dalende rente is traditioneel goed voor aandelen, omdat obligaties als alternatief minder aantrekkelijk worden.
6 Welke aandelen waren de uitblinkers in de Bel20?
De winnaar is met afstand Solvay. Wie begin dit jaar aandelen van het bedrijf kocht, is nu ruim 29 procent rijker. Dat heeft vooral te maken met de opsplitsing van de groep, die ceo Ilham Kadri doorvoerde. De twee van elkaar gescheiden bedrijfsonderdelen zijn apart meer waard dan samen. Beleggers waarderen het dat de twee bedrijfsonderdelen zich nu meer op hun eigen producten kunnen focussen: basischemicaliën voor wat rest van Solvay, en innovatieve materialen voor de spin-off Syensqo. Van dat laatste bedrijf is Kadri nu ceo.
De maker van computerchips Melexis is binnen de Bel20 goed voor zilver, met een koerswinst van 13 procent. Dat bedrijf kon profiteren van de grote belangstelling voor de chipsector door de opkomst van kunstmatige intelligentie. Maar omdat Melexis vooral chips maakt die gebruikt worden in auto’s, bleef een echte koersexplosie uit. Het brons in de Bel20 ging naar het Luxemburgse Aperam, dat roestvrij staal maakt. Het won 12 procent aan waarde.
7 Welke indexleden deden het slecht?
De hekkensluiter in de Bel20 is Umicore. Beleggers in dit aandeel verloren 27 procent. Hoewel het bedrijf enkele beloftevolle deals afsloot, blijven beleggers wantrouwend. Veel heeft te maken met de onvoorspelbaarheid van de batterijmarkt voor elektrische auto’s, die een belangrijke activiteit vormt voor Umicore. Het op een na slechtst presterende aandeel was Elia (-15 procent). Als kapitaalintensief bedrijf leed het ook onder de renteontwikkelingen. Het staat voor enorme investeringen als gevolg van de energietransitie. Vastgoedaandeel Cofinimmo (-15 procent) vervolledigde de top 3 van beursflops.
8 Waren er uitschieters buiten de Bel20?
Zeker. Colruyt bijvoorbeeld. De supermarktketen werd de voorbije jaren stevig afgestraft, maar zette in 2023 een opmerkelijke remonte neer van 92 procent. Bij de kleinere bedrijven was Campine een uitblinker. De specialist in metaalrecyclage steeg met 57 procent. Het allerbeste aandeel op de Brusselse beurs was het Griekse Cenergy Holdings, dat 135 procent aan waarde won. Twee andere Griekse aandelen die in Brussel noteren, Viohalco en Titan Cement, deden het ook erg goed. De Griekse beurs was trouwens een van de toppers in Europa, met een rendement van meer dan 39 procent. De slechtste belegging van het jaar was Oxurion. De biotechonderneming verloor 95 procent van zijn waarde na tegenvallende klinische testresultaten. Het faillissement dreigde, al werd deze week bekendgemaakt dat dit doemscenario afgewend kan worden.
9 Hoe verging het defensieve beleggers die vooral op obligaties inzetten?
Niet slecht. Uit het overzicht op Spaargids.be blijkt dat defensieve obligatiefondsen met dividenduitkering hun inventariswaarde met 3 tot 6 procent zagen stijgen. Dynamische fondsen haalden een jaarrendement van 15 procent of meer. Ook wie aan pensioensparen doet, kan tevreden terugkijken op 2023. Het rendement van de Belgische pensioenspaarfondsen varieerde van 6,76 procent tot 12,97 procent.
10 Wat zijn de verwachtingen voor het komende jaar?
Dat is natuurlijk altijd koffiedik kijken. Het zou wel eens kunnen dat de hooggespannen verwachtingen over nakende renteverlagingen door de centrale banken te optimistisch zijn. Markten hebben vaak de neiging om te overdrijven. Misschien komen de renteverlagingen minder snel dan beleggers denken. In dat geval kan er begin volgend jaar een einde komen aan de rally die de koersen sinds eind oktober omhoogtrekt.
Het is niet ondenkbaar dat ook verkiezingen volgend jaar een thema zullen worden op de aandelenmarkten. Vooral het verloop van de Amerikaanse presidentsverkiezingen zal door beleggers nauwkeurig in het oog worden gehouden.
Voor technologie-aandelen is de vraag of de verwachtingen over kunstmatige intelligentie waargemaakt zullen worden. Ook de oorlogen in Oekraïne en Gaza zijn onvoorspelbare factoren. De Chinese economie kan nog voor verrassingen zorgen. De Chinese beurzen behoorden wereldwijd tot de weinige die in 2023 waarde verloren. De Hongkongse Hang Seng-index ging 14 procent achteruit.
Wie aan pensioensparen doet, kan tevreden terugkijken op 2023. Het rendement varieerde van 6,76 procent tot 12,97 procent